แม้จะตัดสินใจเลิกเรียนและหันมาเป็นแม่ค้าเต็มตัวตั้งแต่วัยรุ่น แต่นั่นไม่ได้เป็นข้อจำกัดในการทำธุรกิจของ ‘ฝน’ วิรันพัชร ชินภัคธนัชศิริ กรรมการผู้จัดการ บริษัท เฮงปังดังรวย จำกัด สินค้า  ออร่าบลู กลับกลายเป็นข้อดีที่ทำให้เธอได้เรียนรู้ศึกษาและต่อยอดธุรกิจจากประสบการณ์จริง จนทำให้ “Aura Blue” ก้าวสู่การเป็นแบรนด์ในใจผู้บริโภคได้อย่างรวดเร็ว

“ฝนเริ่มต้นจากการเป็นแม่ค้าตลาดนัดเลียบด่วน กลางคืนขายหน้าร้าน กลางวันแพ็กของส่งร้านขายส่ง วัยเด็กเราอยู่ในครอบครัวที่ค้าขายมาตลอด คุณแม่ คุณยาย เราถูกปลูกฝังมาแบบนี้ก็ค้าขายมาเรื่อยๆ จนเราโตขึ้น ก็หาสินค้ามาขายเอง เมื่อ 15 ปีก่อนสกินแคร์จากเกาหลีเพิ่งเข้ามาในไทย เราก็นำเข้าผลิตภัณฑ์ที่เป็นตัวทดลองมาจำหน่ายก่อน ได้ผลตอบรับดี มีลูกค้ามากขึ้น ก็หาผลิตภัณฑ์ชิ้นใหญ่มาขายเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ”

จนวันหนึ่งจากการไม่ได้ศึกษาการทำธุรกิจนำเข้าอย่างถ่องแท้ทำให้สินค้าที่ส่งมาจากต่างประเทศถูกยึดล็อตใหญ่ บทเรียนครั้งนั้นทำให้วิรันพัชรมีเป้าหมายที่ชัดเจนว่าจะต้องทำธุรกิจอย่างถูกต้อง ศึกษาแนวทางและกลยุทธ์การทำธุรกิจต่างๆ ที่สำคัญต้องพัฒนาผลิตภัณฑ์ด้วยตัวเอง เพื่อป้องกันความเสี่ยงที่ไม่อาจควบคุมได้ โดยสิ่งที่ให้ความสำคัญมากที่สุดคือ คุณภาพของสินค้า

“ในช่วง 7 ปีที่ผ่านมาเราค่อยๆ พัฒนาสินค้าของตัวเองปีละ 1–2 ตัว สินค้าบางตัวเราใช้เวลาพัฒนาถึง 3 ปี เพราะในธุรกิจนี้สิ่งสำคัญที่สุดคือตัวผลิตภัณฑ์ที่ต้องตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้า ใช้แล้วได้ผลดีจริง จึงทำให้ลูกค้าเกิดการซื้อซ้ำ สินค้าแต่ละตัวจึงอยู่นาน เราก็พัฒนาสินค้าใหม่ให้สามารถใช้ควบคู่ตัวผลิตภัณฑ์เดิมได้ ทำให้ฐานของสินค้าแข็งแกร่งและต่อยอดได้”

วิรันพัชรกล่าวว่า ผลจากแนวทางการทำธุรกิจที่ให้ความสำคัญกับสินค้าเป็นหลัก ปัจจุบันสินค้าของบริษัทซึ่งมีประมาณ 6–7 รายการยังขายดีทุกตัว การพัฒนาสินค้าใหม่จะมุ่งเพิ่มนวัตกรรมเพื่อตอบโจทย์สภาวะแวดล้อมที่เปลี่ยนไป เช่น ครีมกันแดดที่มีนวัตกรรมในการป้องกันมลพิษ PM 2.5 ที่สำคัญผลิตภัณฑ์ใหม่ยังสามารถใช้ควบคู่กับผลิตภัณฑ์เดิมได้ ทำให้ตลอด 7 ปีที่ผ่านมาบริษัทมีอัตราการเติบโตไม่ต่ำกว่า 20–30% ต่อปี และมีฐานลูกค้ามากกว่า 100,000 ราย

<figure><img class="wp-image-69096 size-full" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2022/09/p2.jpg" alt="" width="720" height="480" /><figcaption>อภิเศรษฐ์ - วิรันพัชร ชินภัคธนัชศิริ กรรมการผู้จัดการ บริษัท เฮงปังดังรวย จำกัด</figcaption></figure>

จากความมุ่งมั่นในการพัฒนานวัตกรรมให้กับผลิตภัณฑ์อย่างต่อเนื่องทำให้ได้รับรางวัลมากมาย อาทิ รางวัลสุดสัปดาห์ Beauty Awards 2020 รางวัล Iconic Beauty by Praew Magazine และล่าสุดได้รับรางวัลจากอายุน้อยร้อยล้านในงานประกาศรางวัล “Thailand Health and Beauty Awards 2022” รางวัล “The Masterpiece of Influential CEO” สะท้อนถึงการยอมรับของผู้บริโภคที่มีต่อแบรนด์อย่างต่อเนื่อง

สร้างโมเดลธุรกิจใหม่ “Aura Blue”

ที่ผ่านมาด้วยการพัฒนาอย่างต่อเนื่องทำให้ประสบความสำเร็จในระดับหนึ่ง แต่ด้วยการเรียนรู้ที่ไม่จบสิ้นในเส้นทางธุรกิจของ วิรันพัชร จึงเกิดธุรกิจใหม่ “Aura Blue” ที่นอกจากจะเป็นผลิตภัณฑ์เซรั่มบำรุงผิวที่มีนวัตกรรมขั้นสูงสุดของบริษัทแล้ว ยังสร้างเป็นโมเดลธุรกิจที่ตอบโจทย์ตัวแทนจำหน่ายที่เกิดจากการเรียนรู้ปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้น

<figure><img class="wp-image-69099 size-full" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2022/09/p1.jpg" alt="" width="720" height="480" /><figcaption>วิรันพัชร ชินภัคธนัชศิริ กรรมการผู้จัดการ บริษัท เฮงปังดังรวย จำกัด</figcaption></figure>

โมเดลธุรกิจของ “Aura Blue” จะเน้นขายผ่านตัวแทนจำหน่าย ซึ่งปัจจุบันมีอยู่ 3,000 ราย ด้วยโมเดลนี้ วิรันพัชรเชื่อว่าจะทำให้การขยายธุรกิจเติบโตอย่างก้าวกระโดด เพราะตัวแทน 1 คน เท่ากับการเปิดช็อป 1 ร้าน โดยที่ตัวแทนไม่ต้องลงทุนค่าเช่าร้าน เปิดสาขา แต่มาใช้เวลาในการพัฒนาตัวเอง เรียนรู้การขายสินค้า การทำตลาดผ่านออนไลน์ ซึ่งความรู้ที่บริษัทมอบให้สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันได้ด้วย

“โมเดลนี้เราเชื่อว่าจะสร้างการเติบโตเร็วกว่าเดิม และจากฐานลูกค้าที่แข็งแกร่งของเรา ตลอดระยะเวลา 15 ปีที่ทำธุรกิจมาได้นำเอาข้อดี ข้อเสีย ข้อผิดพลาด และความล้มเหลวต่างๆ มาอุดรูรั่ว เพื่อให้เป็นโมเดลธุรกิจที่ตอบโจทย์ตัวแทนจำหน่ายของเราให้มากที่สุด” วิรันพัชรกล่าว

สำหรับปัญหา หรือ pain point ที่เธอพบเจอจากการทำธุรกิจออนไลน์คือ พ่อค้า แม่ค้าส่วนใหญ่อยากทำเป็นอาชีพเสริม ดังนั้นจึงไม่ค่อยมีเวลา จึงมักไม่ค่อยประสบความสำเร็จ บริษัทจึงสนับสนุนเรื่องเวลา โดยการพัฒนาระบบไอทีขึ้นมาสร้างเครื่องมือสำหรับขายของออนไลน์อย่างครบวงจร เช่น มีเว็บไซต์สำหรับขายสินค้า สั่งสินค้า มีคลังสินค้าและระบบแพ็กสินค้า จัดส่งอย่างครบวงจร ที่สำคัญจะทำให้ผู้บริโภคได้รับสินค้าที่ผลิตออกจากโรงงานโดยตรง และเป็นสินค้าที่ผลิตใหม่ล่าสุด ไม่ใช่สินค้าค้างสต็อก

<img class="alignnone size-full wp-image-69101" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2022/09/p3.jpg" alt="" width="720" height="480" />

วิรันพัชรกล่าวว่า หลังจากเปิดตัว “Aura Blue” เมื่อเดือน ก.พ. 2565 ที่ผ่านมา มียอดขายแล้วกว่า 1.7 ล้านขวด หรือมียอดขายรวม 490 ล้านบาท โดยวางเป้าหมายว่าภายใน 1 ปี ผลิตภัณฑ์ “Aura Blue” จะมียอดขายถึง 10 ล้านชิ้น

“เราวางเป้าหมายไว้สูง เพราะต้องการให้คนไทยทุกคนได้ใช้สินค้า “Aura Blue” ให้ได้มากที่สุด เพราะเชื่อในสินค้าของเราว่าดีจริง ในธุรกิจนี้คู่แข่งเยอะ หากสินค้าไม่ดีจริงจะไม่เกิดการซื้อซ้ำ แต่สำหรับ “Aura Blue” เรามั่นใจ หากผู้บริโภคได้ทดลองใช้จะกลับมาซื้อซ้ำอีกอย่างแน่นอน เราอยากให้ผู้ใช้สบายใจ และสามารถซื้อได้ ภายใต้สภาวะเศรษฐกิจปัจจุบัน ด้วยราคาที่เข้าถึงได้”

นอกจากนี้ ในช่วงไตรมาส 4 ปีนี้บริษัทเตรียมเปิดตัวผลิตภัณฑ์ใหม่ในกลุ่มอาหารเสริมสำหรับใช้ควบคู่กับ “Aura Blue” เซรั่ม เพื่อการบำรุงผิวจากภายใน และมีแผนจะขยายตลาดไปประเทศเพื่อนบ้าน ลาว เมียนมา กัมพูชา มาเลเซีย และอินโดนีเซียอีกด้วย โดยมีเป้าหมายจะนำพาธุรกิจ “Aura Blue” ไปให้ถึงเป้าหมาย 2 พันล้านบาท ในอีก 2 ปีข้างหน้า และที่สำคัญคนไทยทุกคนต้องรู้จัก “Aura Blue”

สำหรับวิรันพัชร ผู้ที่ทำธุรกิจออนไลน์มากว่า 15 ปี รู้จักฝากร้านตั้งแต่สมัยเว็บบอร์ดในชุมชนออนไลน์ มองเห็นว่าทุกวันนี้ช่องทางได้เปิดกว้างมากขึ้น มีแพลตฟอร์มหลากหลายให้ผู้คนได้มาเรียนรู้และขยายโอกาสทางธุรกิจให้กว้างมากขึ้น และเชื่อว่าทุกคนมีโอกาสประสบความสำเร็จได้ หากมีการศึกษา เรียนรู้อยู่ตลอดเวลา และ “Aura Blue” ก็พร้อมที่จะสนับสนุนให้ทุกคนไปถึงเป้าหมายและเติบโตไปด้วยกัน

เส้นทางของ ‘วิรันพัชร’ แห่ง “Aura Blue” เรียนรู้ศึกษาจากความผิดพลาด ต่อยอดสู่ความสำเร็จ

<h2>อี-คอมเมิร์ซ ธุรกิจ Megatrend ดาวเด่นในยุค New Normal ที่ได้ประโยชน์จากมาตรการ Lockdown ในช่วงที่ผ่านมา และสามารถตอบโจทย์พฤติกรรมของคนที่เปลี่ยนแปลงไป เนื่องจากกำลังซื้อของผู้บริโภคต่างมุ่งหน้าเข้าสู่โลกแห่งการค้า</h2>
ถึงแม้ว่าล่าสุดหลายประเทศจะเริ่มมีการผ่อนคลายมาตรการ Lockdown แล้ว แต่ก็มีแนวโน้มว่าการใช้บริการสั่งซื้อสินค้าผ่านทางออนไลน์ทั่วโลกหรือ อี-คอมเมิร์ซ จะยังสามารถขยายตัวได้อย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ Statista ได้คาดการณ์ว่าในปี 2023 ยอดขายสินค้าของกลุ่มธุรกิจ E-commerce ทั่วโลก (Retail E-commerce Sales) จะเพิ่มขึ้นจากคาดการณ์ในปี 2020 กว่า 55% และจากรายงานของ Kount ระบุว่า Mobile E-commerce ทั่วโลกนั้นมีการเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยมียอดขายเพิ่มเป็น 3 เท่าในช่วงสี่ปีที่ผ่านมา (จากต่ำกว่า 1 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ในปี 2016 เพิ่มขึ้นมาเกือบ 3 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ในปี 2020) ซึ่งคาดการณ์ว่าในปี 2021 ยอดขาย Mobile E-commerce ทั่วโลกจะเติบโตสู่ระดับ 3.56 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ

หากเปรียบเทียบสัดส่วนยอดขาย E-commerce ค้าปลีก (Retail E-commerce Sales) ทางฝั่งเอเชียแปซิฟิกกับสหรัฐฯ (North America) จะเห็นได้ว่า ยอดขาย E-commerce ค้าปลีกทางฝั่งสหรัฐฯ ยังเติบโตน้อยเมื่อเทียบกับทางฝั่งเอเชียฯ โดยข้อมูลจาก eMarketer ระบุว่า ยอดค้าปลีกผ่านทาง E-commerce ในฝั่งเอเชียฯ ในปี 2020 มีสัดส่วนถึงร้อยละ 42.3 ของยอดค้าปลีกทั่วโลก หรือราว 2,448.33 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เทียบกับฝั่งสหรัฐฯ ที่มีสัดส่วนเพียงร้อยละ 22.9 หรือราว 749 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เท่านั้น ขณะที่มีการคาดการณ์ว่า ยอดขาย E-commerce ค้าปลีกของสหรัฐฯ ในปี 2020 จะเติบโตร้อยละ 18 จากทั้งจำนวนผู้ซื้อสินค้า (Digital Buyers) และการใช้จ่ายสินค้าที่เพิ่มขึ้น จึงมีแนวโน้มว่า ยอดขาย E-commerce ค้าปลีกทางฝั่งสหรัฐฯ จะสามารถเติบโตได้อีกมาก

ถ้ามาดูที่ผลประกอบการไตรมาสสองปี 2020 ของหุ้นในกลุ่ม E-commerce จะพบว่า สามารถเติบโตได้ดีสวนทางกับภาวะเศรษฐกิจโลกที่ชะลอตัว ยกตัวอย่างเช่น Amazon ผู้นำธุรกิจ E-commerce ซึ่งมีรายได้เติบโตร้อยละ 40 YoY อยู่ที่ระดับ 88.91 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ โดยเติบโตทุกส่วนธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นรายได้จากธุรกิจ E-commerce ในสหรัฐฯ (North America Segment) ที่เติบโตร้อยละ 43 YoY และนอกสหรัฐฯ (International Segment) ที่เติบโตร้อยละ 38 YoY รวมถึงมีรายได้ผ่านช่องทางออนไลน์เพิ่มขึ้นร้อยละ 48 YoY ซึ่งคาดการณ์ว่าในไตรมาสสามปีนี้ จะมีอัตราการเติบโตของรายได้ประมาณร้อยละ 24-33

ตัวอย่างถัดมาคือ Shopify เป็นบริษัทที่ทำระบบหรือ E-commerce Platform ที่ช่วยให้ธุรกิจขนาดเล็กที่ต้องการมีหน้าร้านขายสินค้าออนไลน์ สามารถสร้างหน้าร้านขายสินค้าได้ด้วยตนเอง ซึ่งมีรายได้เติบโตขึ้นกว่าร้อยละ 97 YoY อยู่ที่ระดับ 714.3 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (มากกว่าคาดที่ 513.8 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ โดยยอดขายสินค้าออนไลน์รวม (Gross Merchandize Volume: GMV) เติบโตถึงร้อยละ 119 อยู่ที่ 30.1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และมีตัวเลขร้านค้าใหม่ (New Stores) ที่ถูกสร้างขึ้นผ่าน Platform ของ Shopify เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 71 QoQ

และตัวอย่างสุดท้ายคือ Paypal เปรียบเสมือนธนาคารแห่งหนึ่ง แต่เป็นธนาคารในรูปแบบออนไลน์ ที่อำนวยความสะดวกในการบริการรับเงิน ฝากเงิน และดูแลการชำระเงินระหว่างคู่ค้า ซึ่งมีรายได้เพิ่มขึ้นร้อยละ 22 YoY อยู่ที่ระดับ 5.26 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ (มากกว่าคาดที่ 4.99 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ) มีจำนวน New Active Accounts เพิ่มขึ้นมากที่สุดเป็นประวัติการณ์อยู่ที่ 21.3 ล้านบัญชี โดยคาดว่าในไตรมาสสามปีนี้ รายได้จะสามารถเติบโตได้ประมาณร้อยละ 25

ในแง่ของผลการดำเนินงาน (Performance) ของกองทุนที่ใช้เป็นตัวแทนกลุ่มธุรกิจ Global E-commerce อย่าง กองทุน Amplify Online Retail ETF ย้อนหลัง 1 ปี (As of July 31, 2020) สามารถทำผลตอบแทนได้สูงถึงร้อยละ 76.13 ในขณะที่ดัชนี SET Index ของไทยที่ปรับตัวลดลงติดลบร้อยละ 20.26 ในช่วงเวลาเดียวกัน นั่นเท่ากับว่าในหนึ่งปีที่ผ่านมา หุ้นกลุ่ม อี-คอมเมิร์ซ สามารถสร้างผลตอบแทนได้มากกว่าหุ้นไทยเกือบ 100 เปอร์เซ็นต์

&nbsp;

<img class="alignnone wp-image-33565 size-medium" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2020/08/ณัฐกฤติ-เหล่าทวีทรัพย์-01-300x300.jpg" alt="อี-คอมเมิร์ซ" width="300" height="300" />
บทความโดย
ณัฐกฤติ เหล่าทวีทรัพย์
Head of Wealth Advisory
ธนาคารทิสโก้

<hr />

ไม่พลาดบทความด้านธุรกิจที่น่าสนใจอื่นๆ ของเรา ติดตามเราได้ที่ <a href="https://www.facebook.com/ForbesThailandMagazine/">เพจเฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine</a>

“อี-คอมเมิร์ซ” ดาวเด่น โตแรง สวนภาวะเศรษฐกิจขาลง

<h2>ปี 2559 ที่ผ่านมาผู้ประกอบการธุรกิจเอสเอ็มอีตื่นตัวกับการใช้สื่อออนไลน์เพื่อการทำการตลาดมากขึ้นกว่า 30%  โดย 3 อันดับธุรกิจเอสเอ็มอีที่มีการใช้จ่ายค่าโฆษณาออนไลน์สูงสุด คือ ธุรกิจชิ้นส่วนอะไหล่, ธุรกิจก่อสร้าง และ สินค้าแต่งบ้าน ตามลำดับ โดยสื่อออนไลน์ที่ได้รับความนิยมสูงสุด 3 อันดับแรกในกลุ่มผู้ประกอบการเอสเอ็มอี คือ 1) Google 2) Facebook และ 3) YouTube และมีทิศทางการเพิ่มงบประมาณในการทำโฆษณาสูงขึ้น</h2>
“การโฆษณาบนสื่อออนไลน์นับว่าเป็นเครื่องมือที่เหมาะสมและเป็นเครื่องมือหลักของผู้ประกอบการเอสเอ็มอี เนื่องจากช่วยเพิ่มยอดขายและขยายฐานลูกค้า สามารถเลือกทำได้ตรงกลุ่มเป้าหมาย มีความแม่นยำ และเป็นสื่อที่ทุกธุรกิจสามารถใช้ได้ วัดผลได้” กัมพล ธนาปัญญาวรคุณ ประธานเจ้าหน้าที่ บริษัท ไอท้อปพลัส จำกัด กล่าว

ทั้งนี้ภาพรวมของการใช้ลื่อออนไลน์ Facebook ยังคงเป็นสื่อที่ได้รับความนิยมสูงสุดในปี 2559 แต่ Google Adwords ยังคงเป็นสื่อที่มีความสำคัญต่อการทำการตลาดออนไลน์ที่ผู้ประกอบการไม่ควรมองข้าม เนื่องจากเครื่องมือแต่ละชนิดจะมีจุดเด่นที่ต่างกัน ซึ่งต้องเลือกให้เหมาะกับธุรกิจและพฤติกรรมของผู้บริโภค ทั้งนี้สิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่งสำหรับผู้ประกอบการเอสเอ็มอี คือการปรับเปลี่ยนเว็บไซต์ให้รองรับการแสดงผลบนสมาร์ทโฟนเพื่อให้สอดคล้องกับพฤติกรรมผู้บริโภคที่นิยมค้นหาข้อมูลสินค้าและบริการผ่านทางสมาร์ทโฟนในชีวิตประจำวัน

จุดเด่นของ Google Adwords คือเทคนิคคำค้นหา (Keywords) โดยต้องมีการวิเคราะห์ให้เหมาะสมกับประเภทธุรกิจ ตรงกลุ่มเป้าหมาย, เทคนิคการประมูล (bid) คำหลัก (Keywords) เพื่อให้งบประมาณคุ้มค่าที่สุด, เทคนิคการกรองคำหลัก (Negative keywords) โดยไม่ทำให้สิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย, เทคนิคการปรับแต่งตำแหน่งโฆษณา (Advertise Average Position)เพื่อผลลัพธ์สูงสุด เป็นต้น ในขณะที่โฆษณาบน Facebook แข่งขันกันที่การจัดการกับ Facebook Content Admin คือ การสร้างจุดต่างของ Fanpage ด้วยเนื้อหาและรูปภาพใหม่ๆ สไตล์เฉพาะของธุรกิจ เพื่อให้เกิด Engagement กับผู้ติดตาม

กัมพล กล่าวเพิ่มเติมว่าจากปีที่ผ่านมาอุปสรรคหนึ่งของการทำการตลาดออนไลน์ของผู้ประกอบการเอสเอ็มอี คือ การมีเว็บไซต์ที่ไม่รองรับการแสดงผลบนสมาร์ทโฟน โดยจากผลสำรวจในปีที่ผ่านมาพบว่า การใช้อินเตอร์เน็ตผ่านสมาร์ทโฟนมีมากถึง 85.5% เฉลี่ย 6.2 ชั่วโมงต่อวัน

“หากเว็บไซต์ของผู้ประกอบการเอสเอ็มอียังคงเป็นรูปแบบเดิมก็จะถูกลดอันดับในการแสดงผลหน้าแรก ตามนโยบายของ Google ในสร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับผู้ใช้ ดังนั้น การมีเว็บไซต์ที่รองรับการแสดงผลบนสมาร์ทโฟนจะเป็นการเพิ่มอากาสในการได้รับการการแสดงผลหน้าแรกของ Google นับเป็นการสร้างโอกาสทางการขายเพิ่มมากขึ้น เพื่อการทำโฆษณาออนไลน์ให้มีประสิทธิภาพสูงสุด พร้อมต่อการก้าวสู่ยุคไทยแลนด์ 4.0 อย่างเต็มรูปแบบ” กัมพลกล่าวเพิ่มเติม

สำหรับภาพรวมของการใช้สื่อออนไลน์ในปี 2559 จากผลสำรวจของ DAAT พบว่า การเติบโตของโฆษณาธุรกิจออนไลน์มีมูลค่าราว 9,883 ล้านบาท เติบโตขึ้นถึง 22% โดยกลุ่มอุตสาหกรรมยานยนต์ครองตลาดมาเป็นอันดับ 1 ตามด้วย กลุ่มเครื่องประทินผิว และกลุ่มสื่อสาร สื่อออนไลน์ที่ได้รับความนิยมสูงสุด 3 อันดับแรก คือ 1) Facebook 2) YouTube และ 3) Google

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events