<h2>หลายปีมานี้ธุรกรรมการเงินสามารถทำผ่านช่องทางดิจิทัลได้มากขึ้น ไม่ว่าจะฝาก โอน ถอน ไปจนถึงการขอสินเชื่อผ่านออนไลน์ จนเกิดบริการมากมายทั้ง Digital Banking, E-wallet ฯลฯ ล่าสุดคนไทยใกล้จะมี ‘Virtual Bank’ หรือธนาคารไร้สาขามาเป็นอีกทางเลือกแล้ว เพราะล่าสุดแบงก์ชาติประกาศว่ามีคนสมัครขอใบอนุญาตฯ ถึง 5 ราย และปีหน้าจะประกาศชื่อ ‘ตัวจริง’ ที่ผ่านเงื่อนไขต่างๆ</h2> <h2>แต่ Virtual Bank จะต่างจากบริการการเงินดิจิทัลอื่นๆ มากแค่ไหน และนำสู่คำถามที่ว่า ทุนใหญ่ที่ไม่ใช่ธนาคารแบบดั้งเดิมจะเข้ามามีบทบาทในวงการการเงินไทยอย่างไร</h2> ทำไมประเทศไทยต้องมี ‘Virtual Bank’&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;Virtual Bank หรือธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ให้คำนิยามไว้ว่า เป็นธนาคารพาณิชย์รูปแบบใหม่ที่ให้บริการผ่านช่องทางดิจิทัลเป็นหลักโดยไม่มีสาขา ไม่มีเครื่องถอน-ฝากเงินสด แต่สามารถให้บริการทางการเงินได้อย่างครบวงจร (เช่น โอนเงิน ออมทรัพย์ ให้สินเชื่อ ฯลฯ) แน่นอนว่าเมื่อไม่มีสาขา ต้นทุนต่างๆ จะลดลง เช่น ไม่มีค่าจ้างพนักงานสาขา ค่าสถานที่ และอื่นๆ ที่สำคัญ Virtual Bank จะต้องนำข้อมูลทางเลือกที่หลากหลายมาใช้วิเคราะห์พฤติกรรม เพื่อออกแบบบริการการเงินที่เหมาะสม และบริหารความเสี่ยงได้ดียิ่งขึ้น&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ทั้งนี้ Virtual Bank ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่ในต่างประเทศอาจเรียกในชื่ออื่น เช่น Diigital Bank (สิงคโปร์และมาเลเซีย) Internet-only Bank (เกาหลีใต้และไต้หวัน) Neobank (สหราชอาณาจักรและออสเตรเลีย) และ Virtual Bank (ฮ่องกง) ซึ่งให้บริการในหลายแบบ เช่น เงินฝากที่มีฟีเจอร์ใหม่ๆ เจาะกลุ่มคนรุ่นใหม่ เป็นต้น&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;ในส่วนของไทยมีข่าวคราวมาหลายปีแล้ว แต่ธปท. มาเปิดรับสมัครให้ขอใบอนุญาตฯ ช่วงปลาย มี.ค. ถึง 19 ก.ย. 2567 ที่ผ่านมา และวางเป้าหมายไว้ว่า Virtual Bank จะเข้ามายกระดับบริการในลูกค้ารายย่อยและธุรกิจ SMEs เป็นหลัก โดยเฉพาะกลุ่มที่เข้าไม่ถึงบริการของธนาคารพาณิชย์ในปัจจุบัน (unserved) และกลุ่มที่เข้าถึงแล้ว แต่ยังได้รับบริการไม่เพียงพอหรือไม่ครบวงจร (underserved) ได้ดียิ่งขึ้น ที่สำคัญคือสร้างการแข่งขันให้เกิดบริการที่ดีขึ้น ทั้งด้านราคา และการเข้าถึง&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;หากดูเงื่อนไขหลักของคนที่จะเปิด Virtual Bank คือ ต้องเชี่ยวชาญ มีประสบการณ์ มีธรรมภิบาล เก่งเรื่องเทคโนโลยีเพราะต้องดูแลข้อมูลของลูกค้า ฯลฯ ที่สำคัญต้องมีทุนจดทะเบียนที่ชำระแล้ว (ในช่วงแรก) 5,000 ล้านบาทขึ้นไป ช่วงหลังต้องปรับเพิ่มเป็น 10,000 ล้านบาท จากเงื่อนไขนี้เลยทำให้หลายฝ่ายคาดว่าต้องเป็น ‘ทุนใหญ่’ ที่เข้ามาสมัคร<div class="se-component se-image-container __se__float-center" contenteditable="false"> <figure style="margin: auto;"> <img src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2024/09/gh7awtoNv5bf5ux7WQP4.jpg" alt="" data-proportion="true" data-align="center" data-file-name="gh7awtoNv5bf5ux7WQP4.jpg" data-file-size="0" data-origin="," data-size="," data-rotate="" data-rotatex="" data-rotatey="" data-percentage="auto,auto" style="" data-index="0"> </figure></div>​ คาด ‘ทุนใหญ่’ จับมือกลุ่มการเงินชิงใบอนุญาตฯ ธปท. เผยมีผู้สมัคร 5 ราย&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;หลังจากแบงก์ชาติปิดรับสมัครยื่นคำขออนุญาตประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา (Virtual Bank) เมื่อ 19 ก.ย. 2567 ที่ผ่านมา พบว่า มีผู้ยื่นคำขอรวม 5 ราย ซึ่งหลังจากนี้ ธปท. จะพิจารณาคุณสมบัติ ศักยภาพ และความสามารถที่จะประกอบธุรกิจ Virtual Bank ก่อนเสนอรายชื่อผู้ที่สมควรได้รับอนุญาตให้ประกอบธุรกิจต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังเพื่อพิจารณาต่อ และคาดว่าจะประกาศรายชื่อให้จัดตั้ง Virtual Bank ได้ภายในช่วงกลางปี 2568&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;โดยผู้ที่ได้รับความเห็นชอบจะต้องเตรียมความพร้อมเพื่อให้สามารถเปิดดำเนินธุรกิจได้ภายใน 1 ปี นับแต่วันที่รัฐมนตรีให้ความเห็นชอบ ซึ่งธปท. วางแผนว่า จะให้ใบอนุญาต 3 รายในช่วงเริ่มแรก&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;แม้ว่าในประกาศล่าสุด แบงก์ชาติจะไม่ได้เปิดเผยรายชื่อผู้สมัคร Virtual Bank ทั้ง 5 ราย แต่มีแหล่งข่าวจากธุรกิจ Fintech (ข้อมูลจาก Bangkok Post) ที่คาดว่าจะมี 5 กลุ่มธุรกิจใหญ่ที่สนใจและเข้ามาสมัคร ได้แก่&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;1. SeaMoney Thailand ที่ให้บริการการเงินดิจิทัลทั้งการชำระเงิน และสินเชื่อผ่าน ShopeePay และ SPayLater&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;2. บมจ. วีจีไอ (VGI) ในเครือ BTS คาดว่าจะร่วมมือกับ ธนาคารกรุงเทพ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;3. SCB X บริษัทแม่ของธนาคารไทยพาณิชย์ที่จะร่วมกับ KakaoBank (ธนาคารดิจิทัลที่ใหญ่ที่สุดในเกาหลีใต้) และ WeBank (ธนาคารดิจิทัลจากจีน)&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;4. TrueMoney ในเครือ CP โดยจะร่วมมือกับ Ant Group Fintech บริษัทลูกของ Alibaba Group จากจีน&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;5. บมจ. กัลฟ์ เอ็นเนอร์จี ดีเวลลอปเมนท์ (Gulf) มีความร่วมมือกับธนาคารกรุงไทย (KTB) บมจ. แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส (AIS) และ บมจ. ปตท. น้ำมันและการค้าปลีก (OR)<div class="se-component se-image-container __se__float- __se__float-center" contenteditable="false"> <figure style="margin: auto;"> <img src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2024/09/JDsTvVL988LPk1Ywz1L9.jpg" alt="" data-proportion="true" data-align="center" data-file-name="JDsTvVL988LPk1Ywz1L9.jpg" data-file-size="0" data-origin="," data-size="," data-rotate="" data-rotatex="" data-rotatey="" data-percentage="auto,auto" style="" data-index="1"> </figure></div>​ Virtual Bank จะมาแข่งหนี้นอกระบบ แต่ในระยะยาวอาจแข่งกับแบงก์ดั้งเดิม&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;หลายคนอาจสงสัยว่าแล้ว Virtual Bank จะต่างจาก บริการการเงินแบบดิจิทัลที่มีอยู่ในตลาดมากมายตอนนี้ ‘มากแค่ไหน’ ทาง ดร. สมประวิณ มันประเสริฐ รองผู้จัดการใหญ่ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร กลุ่มงาน Economic Intelligence Center (EIC) ธนาคารไทยพาณิชย์ ได้เล่าไว้ว่า เมื่อเทียบธุรกิจการเงินที่เป็นดิจิทัลอื่นๆ อาจไม่ต่างจาก Virtual Bank มากนัก แต่เป็นการยกระดับและเข้าสู่ธุรกิจการให้กู้ได้มากขึ้น&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;“Virtual Bank เขาเห็นความเสี่ยงที่เยอะกว่า (แบงก์) แต่เขาเห็นผลตอบแทนที่เยอะกว่าด้วย” ดร.สมประวิณ กล่าวต่อว่า การมี Virtual Bank อาจทำให้การแข่งขันในระบบแบงก์เปลี่ยนไป แต่ไม่ใช่ในระยะสั้นที่จะไปแข่งกับหนี้นอกระบบ แต่ระยะยาวถ้า Virtual Bank เขามี Dynamic Pricing คือลดดอกเบี้ยมาเรื่อยๆ ได้ จากการที่เห็นคน (พฤติกรรม) ดีขึ้นได้เรื่อยๆ ณ วันที่ดอกเบี้ยเขาเท่ากับธนาคารจึงเริ่มจะแข่งขันกัน&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;อย่างไรก็ตาม Virtual Bank จะทำให้ Spectrum ของการทำธุรกิจมันครบขึ้น คนไทยมีความเสี่ยงที่หลากหลาย ไม่เหมือนญี่ปุ่นที่ส่วนใหญ่มีความเสี่ยงต่ำ คนไทยมีความเสี่ยงตั้งแต่ต่ำจนถึงสูง และคนไทยส่วนใหญ่มีความเสี่ยงสูงเพราะอยู่นอกระบบ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;“ระบบ Banking ที่ปัจจุบันเราทำ เราไปยกระบบ Banking ของระบบที่มีความเสี่ยงต่ำมา แปลว่าคนส่วนใหญ่ก็เข้าถึงไม่ได้ การมี Virtual Bank เป็น Business Model ที่ Exposed (รับ) ความเสี่ยงที่สูงกว่า และตอบโจทย์คนส่วนใหญ่ของประเทศ” ดร.สมประวิณ กล่าว แต่เชื่อว่า Virtual Bank จะช่วยเรื่องการเข้าถึงบริการทางการเงิน และอาจจะช่วยเรื่องแก้หนี้ ได้หากสามารถช่วยให้คนรีไฟแนนซ์จากหนี้นอกระบบเข้ามาในระบบได้ และถ้าให้ดียิ่งขึ้น Virtual Bank ต้องต่อยอดจากแบงก์ปกติด้วย เช่น หากมีลูกค้าที่ดีอยู่ใน Virtual Bank จะสามารถปรับเข้ามาอยู่ในระบบธนาคารที่มีอัตราดอกเบี้ยต่ำกว่า&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;สุดท้ายนี้ Virtual Bank จะสร้างความแตกต่าง หรือมีความแปลกใหม่ได้แค่ไหน ยังคงต้องติดตามกันว่า กลุ่มทุนใหญ่ค่ายไหนจะได้รับใบอนุญาตฯ Virtual Bank และจะใช้ข้อมูลทางเลือกต่างๆ มาออกแบบให้เหมาะสมกับคนไทย รวมถึงสามารถสร้างรายได้ให้อยู่รอดท่ามกลางอุตสาหกรรมการเงินที่มีคู่แข่งหลากหลายรูปแบบนี้อย่างไร ​<a href="https://www.freepik.com/free-photo/representation-user-experience-interface-design-smartphone_38047595.htm#fromView=search&amp;page=1&amp;position=13&amp;uuid=c4bd320a-bb05-454f-a164-d805f3e75c45" alt="Image by freepik">Image by freepik</a>​ เรื่องราวอื่นๆ ที่น่าสนใจ :&nbsp;<a target="_blank" href="https://forbesthailand.com/newsfinance-and-investment/kkp-research-chinese-goods-flooded-thai-market" alt="KKP ชี้ e-Commerce โตแรงเร่งสินค้าจีนทะลักเข้าไทย กระตุ้นเสี่ยงขาดดุลการค้า"></a><a href="https://www.forbesthailand.com/news/property/how-has-thai-real-estate-been-in-the-past-10-years" alt="10 ปีอสังหาไทย หนักขนาดไหน? บ้านแพงขึ้น รายได้โตไม่ทันราคาบ้าน หนี้ครัวเรือนสูง กู้บ้านไม่ผ่านพุ่ง 80%"></a><a href="https://www.forbesthailand.com/news/finance-and-investment/virtual-bank-kresearch-apr-2024" alt="อ่านกรณีศึกษา Virtual Bank ในเกาหลีใต้-สิงคโปร์-จีน พร้อมวิเคราะห์โอกาสของธุรกิจนี้ในไทย">อ่านกรณีศึกษา Virtual Bank ในเกาหลีใต้-สิงคโปร์-จีน พร้อมวิเคราะห์โอกาสของธุรกิจนี้ในไทย</a> <a href="https://www.facebook.com/ForbesThailandMagazine/" alt="ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine">ไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine</a>

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events