<h2>ขยะชุมชนจำนวน 6,000 ตันยังคงถูกส่งเข้าสู่โรงไฟฟ้าอย่างต่อเนื่องทุกวัน ด้วยเทคโนโลยีเฉพาะในการนำขยะผ่านกระบวนการคัดแยกและแปรรูปเป็นเชื้อเพลิง RDF (refuse derived fuel) เพื่อผลิตไอน้ำขับเคลื่อนเครื่องกำเนิดไฟฟ้า</h2>
เมื่อวิกฤตราคาน้ำมันพุ่งทะยานในช่วงปลายปี 2550 กลายเป็นจุดพลิกผันสำคัญของกลุ่มธุรกิจปูนซีเมนต์ขนาดใหญ่ของไทยให้มุ่งมั่นพัฒนาพลังงานทดแทนที่สามารถลดต้นทุนราคาน้ำมันและพลังงานถ่านหิน บริษัทที่ใช้น้ำมันเป็นพลังงานขับเคลื่อนหลักต้องมองหาทางเลือกและทางรอด

ภากร เลี่ยวไพรัตน์ กรรมการผู้จัดการ และ ภัคพล เลี่ยวไพรัตน์ รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ สายบัญชีและการเงิน บริษัท ทีพีไอ โพลีน เพาเวอร์ จำกัด (มหาชน) หรือ TPIPP สองพี่น้องพร้อมรับภารกิจ เดินหน้าเข้าสู่ธุรกิจพลังงานด้วยการร่วมบุกเบิกโรงไฟฟ้าพลังงานความร้อนทิ้งกำลังติดตั้ง 40 เมกะวัตต์ ซึ่งใช้ความร้อนทิ้งที่ถูกปล่อยจากกระบวนการผลิตปูนซีเมนต์ เพื่อจำหน่ายให้กับกลุ่มทีพีไอ โพลีน เป็นการลดค่าใช้จ่ายถ่านหินกับน้ำมันในการผลิตซีเมนต์

<figure><img class="wp-image-9502 size-full" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2019/06/81.1.png" alt="" width="680" height="533" /><figcaption> (จากซ้าย) ภัคพลและภากร เลี่ยวไพรัตน์ สองพี่น้องร่วมบุกเบิกธุรกิจโรงไฟฟ้า</figcaption></figure>

และแม้ว่าราคาน้ำมันจะเริ่มลดลง แต่ TPIPP ก็ยังมองหาทางเลือกอื่นที่จะนำมาใช้เป็นพลังงานทดแทนได้นั่นคือพลังงานจากขยะ

แม้การนำขยะเป็นเชื้อเพลิงผลิตไฟฟ้าจะไม่ใช่แนวคิดใหม่ แต่การเริ่มต้นเส้นทางพลังงานสีเขียวกลับไม่ง่ายเมื่อค่าพลังงานความร้อนของขยะชุมชนไทยแทบไม่สามารถนำมาผลิตไฟฟ้า จากผลงานวิจัยเปรียบเทียบระหว่างขยะของประเทศญี่ปุ่นที่สามารถให้ความร้อนก่อนผ่านการคัดแยกถึง 4,000 kcal/kg ส่วนประเทศไทยให้ค่าความร้อนเพียง 900 kcal/kg เนื่องจากลักษณะอาหารไทยส่วนใหญ่เป็นขยะเปียก ทำให้ TPIPP ต้องพัฒนาแก้ไขเครื่องจักร 1-2 ปีจึงจะใช้กับขยะของเมืองไทยได้ โดยได้เริ่มดำเนินงานผลิตเชื้อเพลิง RDF ในช่วงต้นปี 2554

“จุดแข็งของเราอยู่ที่ประสบการณ์ฟัดเหวี่ยงในธุรกิจ 9 ปีและเงินลงทุน 4 พันล้านบาท รวมถึงขนาดธุรกิจของเรา 80 เมกะวัตต์ ซึ่งกำลังจะเพิ่มเป็น 180 เมกะวัตต์ เมื่อเทียบกับอันดับสองที่มี 14 เมกะวัตต์ เราสามารถดูแลคุมต้นทุนให้คุ้มค่าได้มากกว่า” ภัคพลย้ำในความแข็งแกร่งของอาณาจักร

<strong>“ขยะ” กระสุนเสริมธุรกิจแกร่ง</strong>

<img class="alignnone size-full wp-image-9503" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2019/06/81.2.png" alt="" width="680" height="450" />

ข้อมูลของ AWR Lloyd (บริษัทที่ให้คำปรึกษาด้านพลังงาน) ได้ยกให้ TPIPP เป็นผู้นำโรงไฟฟ้าพลังงานขยะรายใหญ่ที่สุดในประเทศไทย

“ตามหลักการ Zero Waste ของเรา หลังจากขยะเข้ามา 100% เราต้องทำให้เหลือศูนย์ โดยแบ่งเป็น RDF 30% ส่วนที่เหลือ 10% ได้แก่ หิน ดิน ทราย ก้อนกรวดและเศษเหล็ก เรานำเศษเหล็กขายโรงงานรีไซเคิล ส่วนหิน ดิน ทราย เรานำส่งเป็นวัตถุดิบในโรงปูน ส่วนที่เหลือ 55-60% เป็น Organic Waste หรือเศษอาหาร ที่เรานำเข้ากระบวนการ MBT”

ภัคพลอธิบายเพิ่มเติมถึงเทคโนโลยีเหนือชั้นของบริษัท ด้วยเทคโนโลยี Mechanical and Biological Treatment หรือ MBT ซึ่งลดน้ำหนักขยะลงครึ่งหนึ่งและนำไปผสมผสานกับ RDF ผลิตไฟฟ้าได้สำเร็จ

<figure><img class="wp-image-9506 size-full" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2019/06/81.3.png" alt="" width="680" height="497" /><figcaption> สถานีบริการ NGV อีกหนึ่งธุรกิจในเครือ TPIPP</figcaption></figure>

ด้านแหล่งที่มาของขยะ บริษัทได้เข้าทำสัญญากับบริษัทจัดการขยะจำนวน 60 ราย เพื่อรับขยะจากหลุมฝังกลบจำนวน 887,720 ตันต่อปี และได้ทำสัญญารับขยะชุมชนกับเทศบาลจำนวน 89 แห่งและกับบริษัทจัดการขยะจำนวน 13 รายทั่วประเทศในพื้นที่ กรุงเทพมหานคร ราชบุรี สระบุรี ปทุมธานี ชลบุรี นครนายก สมุทรปราการ และพระนครศรีอยุธยา

“เราเป็นบริษัทเดียวในประเทศที่สามารถรับขยะชุมชนและทำให้สำเร็จได้ แม้จะเคยคิดเปลี่ยนจากขยะชุมชนเป็นขยะอุตสาหกรรม ซึ่งให้ค่าพลังงานความร้อนมากกว่า แต่คนทำกันเยอะและไม่ใช่ปัญหาใหญ่ของประเทศ เราจึงเน้นที่ขยะชุมชน” ภากรกล่าวถึงวิสัยทัศน์ที่ยึดมั่นในการขับเคลื่อนธุรกิจ

<img class="alignnone size-full wp-image-9509" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2019/06/81.4.png" alt="" width="680" height="383" />

ปัจจุบันโรงไฟฟ้าพลังงานเชื้อเพลิงจากขยะ (RDF) ของบริษัทมีทั้งหมด 3 โรง กำลังการผลิตรวม 180 เมกะวัตต์ ขายไฟฟ้าให้ กฟผ.ในปริมาณไฟฟ้าที่รับซื้อตามสัญญารวม 163 เมกะวัตต์ และได้รับการส่งเสริมจากภาครัฐโดยได้ส่วนเพิ่มราคารับซื้อไฟฟ้า (adder) ในอัตรา 3.50 บาท/กิโลวัตต์-ชั่วโมง เป็นระยะเวลา 7 ปีนับจากวันเริ่มต้นซื้อขายไฟฟ้า

“เราผลิตไฟฟ้าใช้ในโรงปูนประมาณ 50% และขายให้ กฟผ. 50% แต่รายได้ที่ได้รับจาก กฟผ.มากกว่า 6 เท่าในจำนวนเมกะวัตต์ที่เท่ากัน เพราะเราได้ adder อย่างไรก็ตาม การขายให้ กฟผ.ต้องได้รับ ใบอนุญาต PPA (สัญญาซื้อขายไฟฟ้า) ซึ่งตอนนี้รัฐยังไม่เปิดเพิ่ม”

<img class="alignnone size-full wp-image-9512" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2019/06/81.5.png" alt="" width="680" height="398" />

สำหรับผลการดำเนินงานในปีที่ผ่านมา บริษัทมีรายได้รวมจำนวน 4.43 พันล้านบาทและกำไรสุทธิ 1.83 พันล้านบาท ภายใต้สินทรัพย์ 1.82 หมื่นล้านบาท โดยมีการกระจายแหล่งที่มาของเชื้อเพลิง RDF จากหลุมฝังกลบที่ผ่านการคัดแยก ขยะที่ยังไม่ผ่านการคัดแยก และขยะชุมชน

“ผมคำนวณตั้งแต่แรกว่า หากเรารับซื้อขยะจากเทศบาลทั้งหมดอาจจะเกิดปัญหา ในกรณีที่ต้องการซ่อมบำรุงหรือปิดการเดินเครื่องโรงไฟฟ้า เพราะเราไม่สามารถหยุดเทศบาลได้ เราจึงแบ่งการรับซื้อขยะจากเทศบาล และบ่อขยะเก่า เพื่อให้สามารถงดรับซื้อขยะจากบ่อขยะเก่าได้”

วางหมากกลยุทธ์สีเขียว

แม้โรงไฟฟ้าพลังงานเชื้อเพลิงจากขยะของ TPIPP จะสามารถยึดครองส่วนแบ่งทางการตลาดในประเทศทิ้งห่างคู่แข่งอย่างสิ้นเชิง แต่ภากรและภัคพลไม่อาจจะประมาทผู้ท้าชิงหน้าใหม่ สองผู้นำทัพจึงวางกลยุทธ์หลักที่บริษัทให้ความสำคัญสูงสุดอยู่ที่การวิจัยและพัฒนาต่างๆ เช่น การปรับปรุงและพัฒนาเครื่องคัดแยกขยะ การลดปริมาณการปล่อยก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์โดยใช้ทรายหินปูนในหม้อผลิตไอน้ำ การใช้เตาเผาที่มีไนโตรเจนออกไซด์ต่ำ

นอกจากนั้น บริษัทยังควบคุมกระบวนการต่างๆ เพื่อให้อัตราการปล่อยของเสียจากการประกอบกิจการอยู่ในระดับที่ต่ำกว่าระดับสูงสุดในการปล่อยของเสียที่กำหนด และติดตามคุณภาพอากาศโดยรอบของพื้นที่

“การทำเพื่อสังคมและการทำให้บริษัทกำไรไม่จำเป็นต้องสวนทางกัน ดังเช่นที่เราทำทุกวันนี้ ทุกเมกะวัตต์ที่เราผลิตสามารถกำจัดขยะให้ประเทศชาติและผลิตไฟฟ้า ซึ่งสร้างผลกำไรสะท้อนกลับมาให้บริษัท เราเป็น CSR in Process เราช่วยโลกขณะที่ทำกำไรในเวลาเดียวกัน” ภัคพลกล่าว

ซึ่งผู้ผลิตไฟฟ้าขนาดเล็กที่ผลิตไฟฟ้าจากขยะจะได้รับส่วนเพิ่มราคารับซื้อไฟฟ้าในอัตรา 3.5 บาท/กิโลวัตต์-ชั่วโมงเป็นระยะเวลา 7 ปีนับแต่วันเริ่มต้นซื้อขายไฟฟ้า ภายใต้เป้าหมายของกระทรวงพลังงานในการลดปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในปี 2579

“ช่วง 2-3 เดือนที่แล้วรัฐบาลประกาศเพิ่มสัดส่วนพลังงานทดแทนจาก 10% เป็น 25% ซึ่งครอบคลุมถึงเชื้อเพลิงขยะ ถ้าหากรัฐบาลประกาศเปิดประมูลใบอนุญาต เราพร้อมประมูลและสร้างการเติบโตเพิ่ม รวมถึงพลังงานทดแทนอื่นๆ เช่น สายลม แสงแดด เรามีสิทธิเข้าไป อย่างไรก็ตาม เราเริ่มจากการโฟกัสที่ขยะก่อน”

ขณะที่ข้อมูลของ AWR Lloyd คาดการณ์ความต้องการใช้ไฟฟ้าในประเทศระหว่างปี 2557-2579 เพิ่มขึ้นในอัตราเฉลี่ย 2.7% ต่อปี ซึ่งน่าจะส่งผลให้บริษัทได้รับประโยชน์และพัฒนาธุรกิจอย่างยั่งยืน โดยบริษัทพร้อมเดินหน้าการก่อสร้างโรงไฟฟ้าเพิ่มกำลังการผลิตติดตั้งเป็น 440 เมกะวัตต์ภายในสิ้นปีนี้

ภัคพลปิดท้ายด้วยประโยคที่สะท้อนชัดถึงพันธกิจและความมุ่งมั่นของกลุ่มบริษัท “‘We want to leave the world better than we found it’ เราพยายามทิ้งโลกนี้ไว้ในที่ที่ดีกว่าตอนที่เราเจอมัน ซึ่งเป็นสิ่งที่เรากำลังทำอยู่ทุกวันนี้และเป็นคติประจำใจของเรา โดยกำจัดขยะพร้อมเพิ่มประสิทธิภาพทางพลังงานให้ประเทศ”

<img class="alignnone size-full wp-image-9515" src="https://forbesthailand.com/wp-content/uploads/2019/06/81.6.png" alt="" width="340" height="680" />

ภาพ: กิตติเดช เจริญพร และ TPIPP

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events