พื้นที่ส่วนหนึ่งบนที่ดิน 34 ไร่ของโรงแรมแม่น้ำ รามาดาพลาซา ซึ่งตั้งตระหง่านอยู่ริมเจ้าพระยาถูกปลูกสร้างเป็นหอพักสำหรับนักเรียนในความอุปการะของมูลนิธิตั้งสินอุปถัมภ์ ตลอด 35 ปีที่ผ่านมามีนักเรียนมัธยมฯ ปลายกว่า 400 คนแล้วที่สามารถพลิกฟื้นชีวิตจากโอกาสที่ประธานฯ มาลี ตั้งสิน หยิบยื่นให้

แม้จะอายุถึง 90 ปี แต่ มาลี ตั้งสิน ประธานกรรมการบริหาร โรงแรมแม่น้ำ รามาดา พลาซา ยังคงเดินเหินได้อย่างคล่องแคล่ว สีหน้าของเธอผ่องใสอย่างคนที่มีจิตใจเมตตาและมีความเป็นแม่เปี่ยมล้น เพราะนอกจาก ‘คุณแม่มาลี’ จะมีลูกๆ ของตนเอง 7 คน เธอยังมีลูกอีกกว่า 400 คนที่รับอุปการะมาตลอด 35 ปี

มาลี เป็นชาวจีนแผ่นดินใหญ่แต่มาเติบโตในเมืองไทย ต่อมาเธอพบรักและแต่งงานกับ อาจิน ตั้งสินประธานกรรมการบริหารคนก่อน ทั้งคู่ช่วยกันดำเนินธุรกิจ เริ่มจากก่อตั้งร้านตั้งคุงเฮง ขายอุปกรณ์ประปาร้านแรกในประเทศไทยที่ย่านวรจักร จนถึงช่วงปี 2495 อาจินขยายธุรกิจใหม่ ก่อตั้งโรงแรมมิตรพันธ์ที่วงเวียน 22 กรกฎา เป็นโรงแรมใหญ่ขนาดมากกว่า 100 ห้อง กิจการโรงแรมมิตรพันธ์เป็นไปด้วยดี อาจินจึงตั้งโรงแรมแห่งที่สอง คือ โรงแรมราชศุภมิตร เป็นโรงแรม 4 ดาวบนถนนหลานหลวงซึ่งปัจจุบันคือโรงแรมรอยัล ปริ๊นเซส หลานหลวง โรงแรมทั้ง 2 แห่งเติบโตเรื่อยมาจนอาจินมีทุนซื้อที่ดินผืนใหญ่ 34 ไร่บนถนนเจริญกรุง ริมแม่น้ำเจ้าพระยา เตรียมจะก่อสร้างโรงแรมแห่งที่สาม แต่ติดปัญหาด้านการเงินเพราะไม่มีสถาบันการเงินแห่งไหนอนุมัติเงินกู้

โรงแรมมิตรพันธ์ วงเวียน 22 กรกฎา โรงแรมแรกของไทยที่มีลิฟต์ระบบไฟฟ้าอัตโนมัติ ปัจจุบันเลิกกิจการแล้ว

มาลีเล่าว่า ประธานฯ อาจินเดินทางไปทำบุญและเข้าปรึกษากับ หลวงพ่อฉบับ เจ้าอาวาสคนก่อนของวัดสระแก้ว จ. อ่างทอง ซึ่งคุ้นเคยกันดี หลวงพ่อฉบับได้แนะนำให้อาจินอย่าท้อถอย และยังขอให้ครอบครัวตั้งสินช่วยอุปการะเด็กเรียนดีจากวัดสระแก้วให้มีโอกาสเรียนต่อที่กรุงเทพฯ อาจินซึ่งหมั่นทำบุญอยู่สม่ำเสมอจึงรับปากที่จะนำเด็กวัย 15-16 ปี 15 คนมาส่งเสียเลี้ยงดูที่กรุงเทพฯ จนกว่าเด็กจะจบมัธยมศึกษาปีที่ 6 เป็นอย่างน้อย และจะรับอุปการะเด็กเพิ่มขึ้นเป็นประจำทุกปี “หลวงพ่อฉบับเป็นคนพูดกับคุณอาจินว่า ‘มือขวาเรารับเงินแล้ว มือซ้ายต้องออก หลวงพ่อเลี้ยงได้ถึงแค่นี้แล้วอยากให้อาจินทำต่อ’ คุณอาจินก็เลยรับปาก เราพามาเลี้ยงที่นี่ ได้ไปโรงเรียน แล้วก็ให้เขาได้ฝึกงานกับทางโรงแรม ปรากฏว่าต่อมาธนาคารต่างประเทศยอมให้กู้เงิน 2 พันกว่าล้าน ทำให้เรามีเงินไปจ่ายหนี้ทุกคนและเปิดโรงแรมแม่น้ำได้ เราคิดว่าเป็นเพราะผลบุญจากที่เราอุปการะเด็ก” มาลีเล่าถึงช่วงเริ่มต้นเส้นทางการกุศลของครอบครัวตั้งสินซึ่งไม่ได้เริ่มเมื่อบริษัทมีกำไรมากมายแต่เริ่มเมื่อบริษัทยังมีหนี้สินด้วยซ้ำ

โรงแรมราชศุภมิตร โรงแรม 4 ดาวที่ตั้งใกล้สำนักงานใหญ่องค์การสหประชาชาติ (UN) ปัจจุบันคือโรงแรมรอยัล ปริ๊นเซส หลานหลวง

ให้อย่างไม่มีเงื่อนไข

มูลนิธิตั้งสินอุปถัมภ์กำเนิดขึ้นเมื่อปี 2525 จากทุนของครอบครัวทั้งหมด นักเรียนชายที่ได้รับคัดเลือกจากวัดสระแก้วจะได้เข้ากรุงเทพฯ มาอาศัยอยู่ในตึกหลังหนึ่งภายในบริเวณโรงแรมแม่น้ำของครอบครัวตั้งสิน และเรียนในโรงเรียนยานนาเวศวิทยาคมหรือโรงเรียนเจ้าพระยาวิทยาคม ส่งเสียตั้งแต่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ถึงปีที่ 6 หรือจะเลือกเรียนประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.) ก็ได้ เด็กจะได้รับทุกอย่างโดยไม่มีค่าใช้จ่ายและไม่มีเงื่อนไขการชดใช้ทุนการศึกษาแต่อย่างใด และครอบครัวตั้งสินยังอนุญาตให้เด็กเข้ามาฝึกงานกับโรงแรมแม่น้ำได้เพื่อเป็นวิชาชีพติดตัว

อย่างไรก็ตาม อาจิน ตั้งสิน จากครอบครัวไปในปี 2532 มาลี และ เดชา ตั้งสิน บุตรคนที่ 2 ที่ปัจจุบันรับภารกิจสืบทอดในฐานะประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท แม่น้ำ เรสซิเดนท์ จำกัด จึงเกิดแนวคิดจัดตั้งเป็น มูลนิธิตั้งสินอุปถัมภ์ ขึ้นเพื่อให้การบริหารจัดการเรื่องอุปการะเด็กเป็นไปอย่างมีระบบแบบแผน โดยการอุปการะเด็กยังคงดำเนินไปเช่นเดิม เพียงแต่ในยุคหลังเริ่มปรับเปลี่ยนมีการรับอุปการะเด็กจากโรงเรียนอื่นๆ ด้วย โดยมูลนิธิฯ จะส่งจดหมายเชิญชวนไปตามโรงเรียนชนบทห่างไกลเพื่อให้โรงเรียนคัดเลือกประวัติเด็กที่เรียนดีแต่ยากจนหรือกำพร้า

มาลี ตั้งสิน ด้านหน้าหอพักนักเรียนของมูลนิธิตั้งสินอุปถัมภ์

มาลีเล่าว่า ตลอด 35 ปีที่รับอุปการะนักเรียนแม้ไม่เคยคิดล้มเลิกเลยแต่ก็มีอุปสรรคเช่นกัน เรื่องหลักคือพฤติกรรมของนักเรียน ซึ่งเป็นธรรมชาติของเด็กที่จะต้องมีคนที่เกเรและไม่เชื่อฟังบ้าง นอกจากนี้ยังมีคำครหาที่ได้รับมาตั้งแต่แรกเริ่มก่อตั้งโครงการฯ ว่าครอบครัวตั้งสินรับเลี้ยงเด็กไว้เพื่อใช้งาน ทำให้อาจินวางกติกาไว้ตั้งแต่รับอุปการะเด็กรุ่นแรกว่า เมื่อเด็กจบม.6 แล้วจะไม่รับเข้าทำงานที่โรงแรมของครอบครัวเพื่อพิสูจน์ความจริงใจ อย่างไรก็ตาม ในช่วงที่เกิดฟองสบู่แตกเมื่อปี 2540 ครอบครัวตั้งสินก็ต้องรับเด็กจากมูลนิธิฯ เข้าทำงานด้วยเพื่อให้เด็กได้มีงานทำ

เดชา ตั้งสิน ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท แม่น้ำ เรสซิเดนท์ จำกัด

ปัจจุบันผู้ที่เข้ามาดูแลการทำงานของมูลนิธิตั้งสินอุปถัมภ์ นอกจากมาลีและเดชาแล้ว ยังมี นายแพทย์พิชัย ตั้งสิน บุตรคนที่ 6 ที่เข้ามาทำหน้าที่พี่เลี้ยงให้กับเด็กๆ อย่างใกล้ชิด เดชากล่าวกับ Forbes Thailand ว่านักเรียนของมูลนิธิตั้งสินอุปถัมภ์จะต้องมี “หลัก ป ร ส” เป็นคติประจำใจ นั่นคือประพฤติดี เรียนดี และเสียสละ ซึ่งข้อสุดท้ายเป็นเรื่องยากที่สุดในการสั่งสอนแต่ต้องทำให้ได้ เพื่อให้เด็กเป็นคนดีคนหนึ่งของสังคม ไม่ใช่เพียงแต่สำเร็จด้านการศึกษา จึงจะถือว่าบรรลุเป้าประสงค์ของการอุปการะ “รายการนี้บอกได้ว่าเราไม่ได้เลี้ยงด้วยเงินแต่เลี้ยงด้วยใจ และต้องออกแรงด้วย การจะทำความดีได้ต้องมีใจก่อนเป็นอย่างแรก มีใจกรุณาและเป็นกุศล เห็นว่าตรงไหนขาดเหลืออย่างไรบ้างแล้วก็ลงมือทำ จากนั้นก็รอให้ผลค่อยๆ ประกาศตนเองว่าเราไม่มีสิ่งใดซ่อนเร้นแอบแฝง” เดชากล่าว

แม่น้ำ เรสซิเดนท์ เซอร์วิส คอนโดมิเนียม โครงการที่พักอาศัยในพื้นที่เดียวกับโรงแรมแม่น้ำ รามาดา พลาซา

ต่อยอดการให้ไม่สิ้นสุด

มาลีกล่าวกับเราว่า โครงการการกุศลรับอุปการะเด็กนี้จะมีต่อไปเรื่อยๆ ทั้งยังมีโครงการใหม่ที่มูลนิธิตั้งสินอุปถัมภ์กำลังริเริ่ม โดยครอบครัวตั้งสินต้องการปลูกสร้างอาคารเรียนใต้ถุนสูงให้กับโรงเรียนทั่วประเทศไทยที่อยู่ในพื้นที่น้ำท่วม แต่การติดต่อบริจาคเงินเพื่อลงทุนก่อสร้างให้เท่านั้นไม่เพียงพอสำหรับวิสัยทัศน์ของครอบครัวตั้งสินมาลีและเดชากำลังเสนอโครงการก่อสร้างอาคารเรียนใต้ถุนสูงให้กรมอาชีวศึกษาพิจารณาเพื่อทำงานร่วมกัน โดยหลักคิดคือต้องการให้นักเรียนอาชีวศึกษาในพื้นที่เป็นผู้ออกแบบแปลนอาคารและเข้าร่วมการก่อสร้างด้วย เพื่อให้โครงการนี้ได้ประโยชน์สองต่อทั้งทางวัตถุและโอกาสทางการศึกษา ทั้งนี้ แม้การติดต่อกับกรมอาชีวศึกษาอาจยังไม่บรรลุจุดประสงค์แน่ชัด แต่มูลนิธิตั้งสินฯ ได้ตั้งงบบริจาคสำหรับ “โครงการอาคารเรียนตั้งสินอุปถัมภ์” แล้ว 10 ล้านบาท เปิดโอกาสให้โรงเรียนที่ประสบปัญหาด้านอาคารเรียนติดต่อเข้ามาขอร่วมโครงการได้ทันที การสร้างบุญกุศลของมูลนิธิตั้งสินอุปถัมภ์ดำเนินมาร่วม 35 ปีแล้ว จากรุ่นแรกคือมาลีและอาจินผู้ริเริ่มเพาะกล้า มาถึงรุ่นสองของครอบครัวคือลูกๆ ทั้ง 7 คนเป็นผู้รดน้ำพรวนดินให้กิจกรรมของมูลนิธิตั้งสินฯ สืบทอดแข็งแรงต่อไป “การเลี้ยงเด็กให้เขาเจริญเติบโตและดูแลตัวเองได้คือความภูมิใจของเรา” มาลีกล่าวปิดท้ายด้วยรอยยิ้ม

ภาพ: จันทร์กลาง กันทอง และ โรงแรมแม่น้ำ รามาดา พลาซา

คลิกเพื่ออ่าน "มาลี ตั้งสิน แห่ง โรงแรมแม่น้ำ แม่พระผู้อุปถัมภ์นักเรียน 400 ชีวิต" ฉบับเต็ม จาก Forbes Thailand ฉบับเดือนพฤศจิกายน 2560 ในรูปแบบ e-Magazine