วิกฤตซับไพรม์ (Subprime Crisis) หรือวิกฤตแฮมเบอร์เกอร์ (Hamburger Crisis) ในช่วงปี 2550 - 2551 ส่งผลให้เศรษฐกิจโลกถดถอย สถาบันการเงินชั้นนำในหลายประเทศอยู่ในภาวะสุ่มเสี่ยงต่อการล้มละลาย จนรัฐบาลเข้ามาแทรกแซงเพื่อให้อยู่รอดได้ถึงแม้ว่า รัฐบาลและธนาคารกลางของสหรัฐอเมริกา สหภาพยุโรป ญี่ปุ่น และอีกหลายประเทศได้ใช้นโยบายการเงินแบบผ่อนปรน เช่น การคงอัตราดอกเบี้ยนโยบายในระดับต่ำาถึงต่ำามาก การเข้าซื้อสินทรัพย์ของธนาคารโดยรัฐบาลเพื่อเพิ่มปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจ หรือ มาตรการคิวอี (QE - Quantitative Easing) ควบคู่ไปกับนโยบายการคลังแบบขยายตัวเพื่อกระตุ้นภาคเศรษฐกิจต่างๆ อย่างต่อเนื่องนับตั้งแต่เกิดวิกฤตดังกล่าว

แม้ว่าในช่วงปี 2559 เป็นต้นมา ภาวะเศรษฐกิจของหลายประเทศทั่วโลกมีสัญญาณการฟื้นตัว แต่การฟื้นตัวดังกล่าวสะท้อนเพียงเสถียรภาพของเศรษฐกิจโลกที่ดีขึ้นโดยที่ความเปราะบางของปัจจัยพื้นฐานทางเศรษฐกิจของหลายประเทศยังคงมีอยู่รวมถึงความเสี่ยงหลายด้านรุมเร้า

สำหรับไทยในช่วงทศวรรษที่ผ่านมาได้รับผลกระทบจากปัญหาภาวะชะลอตัวของเศรษฐกิจทั่วโลก ความไม่มั่นคงทางการเมืองภายในประเทศ การบริโภคและการลงทุนภาคเอกชนที่หนี้สินครัวเรือนคิดเป็นสัดส่วนเกินร้อยละ 80 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ

ทั้งนี้ ยุทธศาสตร์ประเทศไทย 4.0 (Thailand 4.0) ได้รับการจัดทำาขึ้นโดยเน้นการยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศไทย การสร้างมูลค่าเพิ่มจากการใช้นวัตกรรม การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ การส่งเสริมผู้ประกอบการรายใหม่เพื่อให้ทันกับสภาพแวดล้อมทางธุรกิจในระดับโลกที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและขับเคลื่อนการเจริญเติบโตของเศรษฐกิจไทยในระยะยาว

&nbsp;
<h2>สำรวจกลยุทธ์ภาคเอกชน</h2>
สำหรับในช่วงภาวะเศรษฐกิจชะลอตัว ดีลอยท์ (ประเทศไทย) ได้ทำการสำรวจความคิดเห็นกับผู้บริหารบริษัทไทยและบริษัทข้ามชาติ ในช่วงไตรมาสสุดท้ายของปี 2559 โดยที่ผู้บริหารระดับสูง (ผู้บริหาร) มากกว่า 100 รายจากอุตสาหกรรมการผลิตและบริการเข้าร่วมตอบแบบสอบถามครั้งนี้ เพื่อให้เกิดความเข้าใจในมุมมองและประสบการณ์ การกำาหนดกลยุทธ์แผนธุรกิจ และการดำาเนินกิจกรรมเชิงกลยุทธ์ที่สอดคล้องกับสถานการณ์

ผลการสำรวจความคิดเห็นครั้งนี้พบว่าในภาวะเศรษฐกิจชะลอตัว ผู้บริหารจะเปลี่ยนแปลงกลยุทธ์และการดำเนินธุรกิจโดยใช้เครื่องมือทางการบริหารหลายประเภทเข้ามาช่วย เช่น การควบคุมต้นทุนการเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารเงินทุนหมุนเวียน การจัดทำแบบจำลองทางการเงินการใช้กลยุทธ์ควบรวมและเข้าครอบครองกิจการ

โดยมากกว่าร้อยละ 80 ของผู้บริหารให้ความเห็นว่า การเจริญเติบโตของเศรษฐกิจไทยในช่วง 4 - 5 ปีที่ผ่านมาอยู่ในภาวะชะลอตัวแบบปานกลาง และผู้บริหารกว่าร้อยละ 50 ได้ประเมินการชะลอตัวของเศรษฐกิจไทยว่าไม่ส่งผลกระทบเชิงลบต่อธุรกิจของบริษัทอย่างมีนัยสำคัญ และร้อยละ 55 ของผู้บริหารที่ตอบแบบสำรวจเชื่อมั่นว่าเศรษฐกิจไทยสามารถฟื้นตัว กลับมามีอัตราการเจริญเติบโตตามปกติได้ภายในระยะเวลาประมาณ 3 ปี ในประเด็นเรื่องประสบการณ์การเลือกใช้กลยุทธ์ ผู้บริหารส่วนใหญ่สรุปว่า
1. การบริหารสินทรัพย์และหนี้สินให้มีประสิทธิภาพ
2. การเน้นลูกค้าและการลงทุนที่มีความสำคัญเชิงกลยุทธ์และ
3. การบริหารความเสี่ยงที่สอดคล้องกับสถานการณ์ในอุตสาหกรรม

โดยทั้ง 3 หัวข้อเป็น 3 กลยุทธ์หลักที่ถูกเลือกดำเนินการในภาวะที่เศรษฐกิจไทยชะลอตัว โดยผู้บริหารยังมองถึงปัจจัยความเสี่ยง 3 ด้าน ได้แก่ การชะลอตัวของเศรษฐกิจประเทศจีน การค้าระหว่างประเทศที่เซื่องซึม และการลดลงของราคาพลังงาน ซึ่งส่งผลกระทบต่อบริษัทอย่างมีนัยสำคัญ

นอกจากนี้ ผลการสำรวจยังระบุถึงการดำเนินกิจกรรมทางธุรกิจของบริษัทส่วนใหญ่ที่คล้ายคลึงกันหรือไม่มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ แม้ระดับความรุนแรงของการชะลอตัวทางเศรษฐกิจจะแตกต่างกัน โดยบริษัทส่วนใหญ่มักจะดำเนินกิจกรรมทางธุรกิจโดยไม่คานึงถึงระดับความรุนแรง และระยะเวลาที่เศรษฐกิจอยู่ในภาวะชะลอตัว

ขณะเดียวกันประสบการณ์ของผู้บริหาร ได้สะท้อนว่า การดำเนินกิจกรรมทางธุรกิจในภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวของบริษัททุกขนาดธุรกิจยังไม่มีความแตกต่างกันในเชิงสถิติ โดยอ้างอิงผลการสำรวจในครั้งนี้ดีลอยท์เกิดคำถามที่ท้าทายว่าจริงหรือไม่ที่บริษัทกำหนดกลยุทธ์ แผนธุรกิจ และดำเนินกิจกรรมทางธุรกิจ ได้เหมาะสม สอดคล้องกับสภาวการณ์ทางเศรษฐกิจที่แตกต่างกันในแต่ละช่วงเวลา

สำหรับในภาพรวมของผู้บริหารที่เข้าร่วมการสำรวจครั้งนี้เห็นตรงกันว่า บริษัทของตนดำเนินธุรกิจในภาวะเศรษฐกิจที่ชะลอตัวในระดับปานกลางเป็นระยะเวลาที่ยาวนานและมีการดาเนินกลยุทธ์ทางธุรกิจที่เน้นเรื่องการบริหารสินทรัพย์ และหนี้สินให้มีประสิทธิภาพ การลงทุนที่มีความสำคัญเชิงกลยุทธ์ และการบริหารความเสี่ยงและมีความเชื่อมั่นว่านโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจของรัฐบาลไทยมีผลกระทบเชิงบวกต่อธุรกิจของบริษัทท้ายที่สุด ดีลอยท์มีข้อเสนอแนะจากประสบการณ์ให้บริการลูกค้าที่เผชิญปัญหาจากภาวะเศรษฐกิจชะลอตัว โดยในลำดับแรก ผู้บริหารต้องประเมินว่าการชะลอตัวของเศรษฐกิจนั้นอยู่ในภาวะไม่รุนแรงปานกลาง หรือ รุนแรงมาก

ทั้งนี้ ผู้บริหรระดับสูงต้องตระหนักและประเมินผลกระทบจากภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวที่มีต่อการดำเนินงานและผลประกอบการของบริษัทในมิติต่างๆ เพื่อลดและควบคุมผลกระทบดังกล่าว ซึ่งจะส่งผลให้บริษัทมีการเตรียมความพร้อมต่อสถานการณ์ทางเศรษฐกิจที่ชะลอตัวในอนาคตได้อย่างสอดคล้องกับระดับความรุนแรงที่คาดการณ์ไว้ และเมื่อเศรษฐกิจกลับมาเจริญเติบโตตามปกติ บริษัทที่มีการเตรียมความพร้อมดีและเรียนรู้จากภาวะเศรษฐกิจชะลอตัว จะมีโอกาสพลิกกลับมาเจริญเติบโตได้อย่างยั่งยืน

<img style="width: 191px; height: 224px;" src="http://forbesthailand.com/uploads/library/1fcc02d7b1aae43b9085294c5c1b89fe.png" alt="" />

สหนนท์ ตั้งเบญจสิริกุล
รองผู้อำนวยการ
บริษัท ดีลอยท์ ทู้ชโทมัทสุ ไชยยศ จำกัด

<hr />

<a href="http://goo.gl/BMD2Pp">คลิกอ่าน "กลยุทธ์ธุรกิจรับเศรษฐกิจโลกชะลอตัวโดย สหนนท์ ตั้งเบญจสิริกุล" ฉบับเต็ม ได้ที่ Forbes Thailand ฉบับ มิถุนายน 2560 ในรูปแบบ e-Magazine</a>
<a href="https://goo.gl/BMD2Pp"><img src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/6575a36d8ebfe940e83cddc5920f28d3.png" alt="" width="248" height="327" /></a>

กลยุทธ์ธุรกิจรับเศรษฐกิจโลกชะลอตัว

จากข้อมูลสถิติและบทวิเคราะห์ขององค์กรระหว่างประเทศและหน่วยงานด้านเศรษฐกิจของไทยที่ระบุถึงภาวะเศรษฐกิจโลกชะลอตัว (Prolonged Economic Slowdown) จากการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจที่ไม่ยั่งยืนของกลุ่มประเทศที่พัฒนาแล้ว การค้าระหว่างประเทศที่ซบเซา ตลาดการเงินและราคาสินค้าโภคภัณฑ์ผันผวน และปัญหาความขัดแย้งด้านการเมืองหลายภูมิภาคทั่วโลก ความเปลี่ยนแปลงด้านโครงสร้างประชากรไปสู่สังคมผู้สูงอายุ รวมถึงการชะลอตัวของกลุ่มประเทศกำลังพัฒนา และกลุ่มประเทศผู้ส่งออกส่งออกน้ำมัน เช่น จีน รัสเซีย บราซิล ซาอุดิอาระเบีย

ดร.สหนนท์ ตั้งเบญจสิริกุล (รองผู้อำนวยการ) และ ดร.วีระชัย วิวัฒน์ชาญกิจ (ที่ปรึกษาอาวุโส) บริษัท ดีลอยท์ (ประเทศไทย) คาดการณ์ว่า อัตราขยายตัวของเศรษฐกิจโลก (GDP) ตั้งแต่ปี 2559 จะเป็นการเติบโตแบบชะลอตัว (slowdown growth) เฉลี่ย 3.2% และอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจของไทยเติบโตขึ้นเล็กน้อยที่ 3.0% โดยยังคงมีปัจจัยเสี่ยงจากภายนอก ได้แก่ ตัวเลขการส่งออกที่ติดลบอย่างต่อเนื่องทำให้เศรษฐกิจโลกและประเทศคู่ค้าฟื้นตัวล่าช้า หนี้สินภาคครัวเรือนในระดับสูง และการสูญเสียความได้เปรียบในการแข่งขันหลายภาคอุตสาหกรรมที่เคยเป็นตัวขับเคลื่อนการเติบโตทางเศรษฐกิจ

<figure><img style="width: 633px; height: 343px;" src="http://www.forbesthailand.com/uploads/library/3e812c40125cdcb911dddc36a4303e97.png" alt="" width="633" height="343" /><figcaption> จากซ้าย: ดร.สหนนท์ ตั้งเบญจสิริกุล, ดร.วีระชัย วิวัฒน์ชาญกิจ</figcaption></figure>

วิธีบริหารจัดการในช่วงภาวะเศรษฐกิจชะลอตัว

ดีลอยท์ (ประเทศไทย) แนะนำขั้นตอนการพัฒนากลยุทธ์ควรเริ่มต้นจากการประเมินสถานการณ์ แนวโน้ม และความน่าจะเป็น ซึ่งครอบคลุมสถานการณ์ที่น่าจะเป็นไปได้ในอนาคต (A Contingency Plan with Plausible Scenarios) โดยนำปัจจัยภายนอก และภายในองค์กรช่วยในการพัฒนาแผนรับมือต่อเหตุการณ์ในภาวะดังกล่าว โดยเฉพาะผู้บริหารด้านกลยุทธ์องค์กรและด้านวางแผนการเงินจำเป็นต้องร่วมกันประเมินประเมินความเป็นไปได้ของเหตุการณ์ในอนาคต ระยะเวลา และความรุนแรงของเหตุการณ์ และความน่าจะเป็นที่แต่ละเหตุการณ์จะเกิดขึ้น

กรณีเศรษฐกิจชะลอตัวระยะสั้น และผลกระทบไม่รุนแรง การลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น คือ สิ่งที่ผู้บริหารและผู้ประกอบการต้องคำนึงถึงเป็นลำดับแรก เช่น ค่าใช้จ่ายในการประชุมภายใน การอบรมที่มีความสำคัญน้อย และงานด้านการกระบวนการบริหารต่างๆ ที่ไม่สำคัญ ด้วยการย้ายกระบวนการบางส่วนไปต่างประเทศเพื่อลดค่าใช่จ่าย โดยยังไม่จำเป็นต้องลดจำนวนพนักงาน ซึ่งการลงทุนสำคัญต่างๆ และการสร้างความสำคัญกับกลุ่มลูกค้าหลักยังมีความสำคัญและต้องทำต่อเนื่อง ทั้งนี้ องค์กรสามารถที่จะลงทุนในด้านการพัฒนาบุคลากรเพิ่มเติม เพื่อให้สามารถเข้าถึงลูกค้า และพัฒนาการบริการให้ดีขึ้น ภายใต้สภาวะที่ไม่แน่นอนในอนาคต

กรณีที่สถานการณ์รุนแรงขึ้นและมีผลกระทบปานกลาง องค์กรควรมุ่งเน้นที่การจัดการด้านบุคลากร เช่น การจ้างงาน การอบรม และการกำหนดค่าตอบแทนต้องดำเนินการอย่างรัดกุม รวมไปถึงการจัดลำดับความสำคัญของการลงทุน แทนที่จะลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นเพียงอย่างเดียว ในกรณีที่เศรษฐกิจชะลอตัวอย่างหนัก และเข้าสู่ภาวะถดถอย ซึ่งโดยปกติ จะมีผลกระทบรุนแรง องค์กรจะต้องควบคุมเรื่องค่าใช้จ่าย การจัดการบุคลากร และการลงทุน อย่างรัดกุม

อย่างไรก็ตาม ผู้บริหารและผู้ประกอบการสามารถมองภาวะเศรษฐกิจชะลอตัวเป็นโอกาสสำหรับการปรับปรุงองค์กร และหาโอกาสขยายธุรกิจ เช่น การนำเทคโนโลยีหรือแนวทางบริหารแบบใหม่มาปรับใช้แทนรูปแบบเดิม การบริหารความเสี่ยง การปรับโครงสร้างบุคลากร การจัดการด้านการเงิน การลงทุนในธุรกิจอื่น หรือการควบรวมกิจการ เพื่อให้ธุรกิจสามารถเติบโตอย่างก้าวกระโดดในช่วงเศรษฐกิจฟื้นตัว พร้อมคำนึงถึงความเสี่ยงการหมุนเวียนทางการเงิน และค่าใช้จ่ายการลงทุน ซึ่งแตกต่างตามระดับความรุนแรงและระยะเวลาคาดการณ์เศรษฐกิจชะลอตัว

&nbsp;

News

Forbes lists

World

Leaderboard

Commentaries

Forbes life

Events