ศิรพัทธ์ ศิริวิริยะกุล ทายาทรุ่น 4 ของกลุ่มบริษัท เกษตรไทย อินเตอร์เนชั่นแนล ชูการ์ คอร์ปอเรชั่น (มหาชน) หรือ KTIS ไม่เลือกที่จะทำงานแบบเต็มตัวกับกลุ่มบริษัท KTIS ผู้ผลิตน้ำตาลหมื่นล้านระดับโลกที่ครอบครัวถือหุ้นใหญ่ แต่เลือกที่จะทุ่มเทให้กับธุรกิจสลัดเล็กๆ ด้วยยอดขายแค่ “เจ็ดหลัก” ต่อเดือนเพราะรู้สึกท้าทายมากกว่าที่ได้เห็นธุรกิจน้อยๆ จากไม่มีอะไรเลยเติบใหญ่ผลิใบด้วยน้ำพักน้ำแรงของตัวเอง
ศิรพัทธ์ ศิริวิริยะกุล วัย 33 ปี เป็นหนึ่งในทายาทรุ่นที่ 4 ของกลุ่ม KTIS ที่ได้รับการวางตัวให้ช่วยสานต่องานในกลุ่มบริษัท เพื่อเติมเต็มแนวทางของกลุ่มที่ว่า “KTIS More Than Sugar” ด้วยการต่อยอดจากธุรกิจน้ำตาลที่มี อย่างไรก็ตาม ศิรพัทธ์ก็ยังไม่เข้าสวมบทบาทอย่างเต็มที่เพราะยังสนุกกับธุรกิจที่สร้างขึ้นมาด้วยตัวเอง เขารู้สึกอยากลองอะไรใหม่ๆที่หาไม่ได้ในองค์กรที่อยู่ตัวแล้ว ชอบแนวคิดแบบ “serial entrepreneur” คือ สนุกที่จะได้ “คิด” และ “ลงมือทำ” พออยู่ตัวแล้ว ก็ทำอย่างอื่นต่อไปเรื่อยๆ “อยากทำอะไรใหม่ๆ เริ่มนับจากศูนย์ มันต้องเรียนรู้อีกเยอะ ต้องดูเรื่องคน เรื่องลงทุน เรื่องการตลาด เยอะมากๆ ผมว่ามันเป็นจุดสำคัญของเรียนรู้ เราค่อยๆเติบโตกับมันไปเรื่อยๆ มันก็สนุกดี” เขากล่าว ด้วยเหตุผลนี้ Glean Salad ของศิรพัทธ์จึงถือกำเนิดขึ้น แต่กระนั้นครอบครัวของเขาก็ร่วมลงทุนด้วยเพื่อสร้างความรู้สึกที่ว่าเขา “ยังทำงานกับที่บ้านอยู่” และศิรพัทธ์ก็ไม่ปฏิเสธความหวังดีนั้นเพราะมองว่าเป็นเรื่องที่ดีมากกว่าเพราะสามารถขอคำปรึกษาในเรื่องการทำธุรกิจต่างๆ ได้อย่างไม่เคอะเขิน หากมิเช่นนั้นแล้ว เขาจะรู้สึกเกรงใจ ในการนี้ ศิรพัทธ์ได้ร่วมก่อตั้ง Glean Salad กับเพื่อนๆ และลูกพี่ลูกน้องที่ชื่อ ภูมิรัฐ หวังปรีดาเลิศกุล ผู้อำนวยการฝ่ายไร่ KTIS ซึ่งปัจจุบันอยู่ระหว่างการเรียนต่อระดับปริญญาโททางด้านบริหารธุรกิจที่ New York ประเทศสหรัฐฯ ปัจจุบัน Glean Salad ได้เสริฟเมนูสลัดเด็ดๆ ที่ไม่เหมือนใครมากว่า 2 ปีที่แล้ว บริษัทจานอร่อยนี้เกิดขึ้นมาจากเหตุผลส่วนหนึ่งว่า ศิรพัทธ์เป็นคนชอบรับประทานอาหารอร่อยๆ ทุกๆ อย่าง ไม่ว่าจะเป็นพิซซ่าหรือสเต็ก แต่มาวันหนึ่งเมื่อมีอายุมากขึ้นก็พบว่า ร่างกายไม่เหมือนเดิมอีกต่อไปแล้วหลังรับประทานอาหารมากๆ เพราะรู้สึกอึดอัดและน้ำหนักก็ขึ้นง่าย ดังนั้น เขาจึงหันมาทบทวนการใช้ชีวิต เน้นดูแลสุขภาพที่มีทั้งการออกกำลังกายและการรับประทานอาหารดีๆ โดยเฉพาะประเด็นหลังนี้ เขาเลือกที่จะเพิ่มปริมาณ “ผัก” เข้าไปในมื้ออาหาร จากจุดนี้เขาได้พบว่า หาสลัดอร่อยๆ ไม่ค่อยมีในท้องตลาด หากมีก็ราคาค่อนข้างแพงเข้าถึงยาก ดังนั้น จึงได้มองถึงความเป็นไปได้ในการทำธุรกิจสลัด โดยตั้งโจทย์ไว้คือ สลัดต้องมีรสชาติอร่อย วัตถุดิบที่ใช้ต้องดีมีคุณภาพ และขายในราคาที่เหมาะสม และอีกที่สิ่งสำคัญก็คือ กินแล้วอิ่มในตัว ไม่ต้องหาอย่างอื่นกินเพิ่ม และเขาก็เชื่อว่า “ของอร่อยและสุขภาพดี” สามารถเดินไปด้วยกันได้
โจทย์ต่อมาคือ รังสรรค์เมนูสลัดที่แตกต่าง เขาพบว่า ในท้องตลาดมีแต่เมนูซ้ำๆ ไม่มีทางเลือกให้กับผู้บริโภคมากนัก จากจุดนี้เอง เขาจึงได้คิดค้นเมนูสลัดที่ไม่ซ้ำแบบใครในตลาดโดยร่วมมือกับเชฟ จากแนวทางนี้ เขามองว่า มันเป็นการสร้างจุดขายและเพิ่มจุดเด่นในเชิงการตลาด เป็นการสร้างแรงจูงใจให้ผู้บริโภคเข้ามาลิ้มลองสลัดของผู้ประกอบการหน้าใหม่อย่างเขา
ดังนั้นเขากับเชฟจึงลองผิดลองถูกอยู่หลายเดือนก่อนที่ธุรกิจจะเปิดตัวอย่างเป็นทางการ แล้วในที่สุดเขาก็ได้เมนูอย่าง “สลัดต้มยำกุ้ง” “สลัดหมูชาบู” “สลัดแกงกระหรี่” ค่อยๆ ทะยอยออกมาขาย โดยเขาย้ำว่า แต่ละเมนูสลัดต้องมี “รสชาติอร่อย” ไม่ใช่เน้นสุขภาพดีแล้วต้องกินแบบฝืนใจ โดยผักสลัดทั้งหมดนั้นรับมาจากเกษตรกรโดยตรง ซึ่งรับประกันถึงความสดและไร้การปนเปื้อนจากสารเคมี
“ความแตกต่าง สลัดหลายๆ อย่างของเราไม่มีที่อื่นมาก่อนในโลก อย่างต้มยำกุ้ง สลัดหมูชาบู ที่พวกเราคิดค้นขึ้นมา ตอนนี้ก็ให้คนอื่นทำตามแล้ว เราน่าจะ original” เขากล่าว
อีกหนึ่งโจทย์ที่เขาให้ความสำคัญคือ “การลดของเสีย” หนุ่มหัวใจรักสิ่งแวดล้อมอย่างเขานำมิติด้านสิ่งแวดล้อมมารวมเข้าสู่การดำเนินธุรกิจเล็กๆ ของเขา โดยเขาพยายามลดการสูญเสียของวัตถุดิบให้มากที่สุด เพราะอยากให้ Glean Salad เป็นแบรนด์สลัดที่มี zero waste และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
จากการสำรวจเขาพบว่า บางร้านขายสลัดมีอัตราการสูญเสียอยู่ที่ 15%-20% ส่วนใหญ่มาจากผักสดที่ไม่สามารถเก็บไว้ได้หลายวันเพราะมันจะเหี่ยวและไม่น่ารับประทาน ซึ่งสำหรับเขาแล้วตัวเลขการสูญเสียนี้ถือว่าเยอะมาก ซึ่งไม่เป็นผลดีกับโลกเลยเพราะเกษตรกรต้องเสียแรงเงิน แรงกายและเสียเวลาในการเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยวผลผลิตเพื่อป้อนให้กับผู้บริโภค ดังนั้น ผักเหล่านี้ควรใช้ให้เกิดความคุ้มค่ามากที่สุด
เพื่อเป็นการแก้ปัญหานี้ ดังนั้น ในช่วงแรกเขาจึงให้ลูกค้าสั่งเมนูสลัดล่วงหน้า 3 วัน เพื่อเป็นการลดความสูญเสียและในเวลาเดียวกันลูกค้าก็ได้ของสดๆ และมีคุณค่าทางโภชนาการ แต่กระนั้น ความคิดรักษ์โลกกับการทำธุรกิจมันก็สวนทางกัน เพราะในความเป็นจริงแล้วผู้บริโภคไม่สามารถรอได้ถึงสามวัน ส่วนใหญ่แล้วนึกอยากกินก็สั่งกินเลย ดังนั้น จึงลดเวลาการสั่งเหลือเพียง 1 วันในเวลาต่อมา
ชีวิตติดดิน
ศิรพัทธ์ เป็นบุตรชายคนเล็กของประพันธ์ ศิริวิริยะกุล ประธานเจ้าหน้าที่บริหารกลุ่ม KTIS และศิริวรรณ ศิริวิริยะกุล เขาเรียนจบระดับปริญญาตรีจากคณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ และปริญญาโทด้านบริหารธุรกิจจาก Babson College สหรัฐฯ สถาบันที่มีชื่อเสียงสร้างผู้ประกอบการ ปัจจุบันเขายังช่วยงานในกลุ่ม KTIS และยังรับรู้การความเคลื่อนไหวธุรกิจของ KTIS อยู่ตลอดจากการรวมตัวของสมาชิกของครอบครัวในทุกๆ เดือน สำหรับเขาแล้ว เขามองว่า ปัจจุบันบรรดาสมาชิกในครอบครัว โดยเฉพาะรุ่น 4 ก็ได้ช่วยสร้างและต่อยอด KTIS ได้เป็นอย่างดี แม้ว่าครอบครัวจะเป็นหนึ่งในมหาเศรษฐีในไทยติดทำเนียบ Forbes แต่ศิรพัทธ์ก็ใช้ชีวิตแบบไม่ฟุ้งเฟ้อ เขาบอกว่า ก่อนหน้าที่ทางบ้านจะมีฐานะ ก็เคยลำบากมาก่อนและเขาก็ได้สัมผัสถึงประสบการณ์นั้น โดยประพันธ์ผู้เป็นบิดาก็เลี้ยงเขาแบบธรรมดา ไม่ได้ให้เขาใช้ชีวิตฟุ่มเฟือย สมัยเด็กเขาเคยขอพ่อทำงานพิเศษ แต่ประพันธ์ก็ให้มาช่วยงานโรงงานบริษัทของครอบครัว จากตรงนี้ ไม่เพียงได้เรียนรู้งานของกลุ่มบริษัท แต่ยังได้เห็นบิดาทุ่มเทกับงานด้วยความอดทน อย่างเช่นครั้งหนึ่งเมื่อเครื่องจักรโรงงานเสีย ประพันธ์ต้องอยู่กับช่างซ่อมจนแล้วเสร็จ กินเวลาไปสองวัน เป็นการทำงานที่เรียกว่า “ไม่นอนคือไม่นอนจริงๆ” ศิรพัทธ์บอกว่า สิ่งที่บิดาย้ำกับเขาเสมอคือ เรื่อง “การเผื่อแผ่” อย่างเช่นเหตุการณ์การระบาดของโควิด-19 ช่วงการระบาดใหม่ๆ สถานการณ์แอลกอฮอล์ขาดแคลนวิกฤตมาก สินค้าขาดตลาด ราคาขายก็สูง แต่บิดาของเขาก็ไม่เคยคิดที่จะตั้งราคาสินค้าจากโรงงานของบริษัทสูงเพื่อหากำไร โดยให้เหตุผลว่า บริษัท “ไม่ได้” อยู่ในจุดที่ต้องทำแบบนั้น การตัดสินใจเช่นนี้ ศิรพันธ์มองว่า ในแง่ดีคือช่วยปรับกลไกราคาในตลาดไม่ให้ราคาดีดตัวสูงขึ้น ซึ่งเขาเองก็ได้บทเรียนจากความคิดของบิดา เมื่อมาถึงธุรกิจตัวเอง เขาก็ได้บทเรียนจากการลงมือปฏิบัติเช่นกัน เขาพบว่า “คนที่จะประสบความสำเร็จ มันต้องมีอะไรมากกว่าเรื่องของความฉลาด” มันเป็นเรื่องของความไม่ย่อท้อ พอเจออุปสรรคอะไรต้องผ่านมันมาให้ได้ หลายคนเก่งแต่พอเจอปัญหามาก ก็ไม่สามารถผ่านมันไปได้ อาจจะไม่ประสบความสำเร็จเท่ากับคนที่สู้กับมันได้ เมื่อถามถึงความสำเร็จ ศิรพัทธ์ก็รีบออกตัวว่ายัง “ไม่คิดว่าตัวเองประสบความสำเร็จ” คิดว่าธุรกิจพอไปได้เท่านั้น แต่เมื่อเปิดมองมุมอื่นวัดถึงความสำเร็จ นิยามความสำเร็จในแบบฉบับของเขาคือ “มันไม่ใช่แค่เรื่องของคุณทำอะไรได้มากเท่าไร แต่มันเป็นเรื่องของคุณทำให้คนในครอบครัวคุณ คนที่คุณรักมีความสุขได้มากแค่ไหน เราไม่เบียดเบียนใคร เราได้ทำในสิ่งเราชอบก็ถือว่าเป็นความสำเร็จได้อย่างหนึ่ง” ดังนั้น ความสุขและความสำเร็จของเขาในตอนนี้คือ ได้เห็นคนไม่กินผักหันมากินผัก อร่อยกับเมนูสลัดของเขา แล้วติดใจจนเป็นลูกค้าประจำ แต่กระนั้น คนเดียวกินก็คงไม่มีผลกระทบอะไร เขาอยากเห็นคนมากินผักมากๆกลายเป็นตลาดขนาดใหญ่ เมื่อถึงเวลานนั้นจะเป็นความภาคภูมิใจของเขาเพราะเขามองว่า “การกินผักเยอะๆ สังคมก็จะดีขึ้น มีคนเจ็บป่วยน้อยลง มีเวลาทำโน่นทำนี่ได้มากขึ้น แล้วจะมีค่าใช้จ่ายลดลง ดีกับ budget โดยรวม” อ่านเพิ่มเติม: พงษ์พันธุ์ ไชยนิล นำ “เกาะเกร็ด” ปรุงรสละมุนลิ้น เสพศิลป์ ตระการตาไม่พลาดบทความและเรื่องราวน่าสนใจอื่นๆ ติดตามเราได้ที่เฟซบุ๊ก Forbes Thailand Magazine