ใช้ภาษาถิ่นเบิกทางเปิดตลาดต่างแดน

เรื่อง: Brian Solomon เรียบเรียง; พิษณุ พรหมจรรยา

ย้อนไปเมื่อปี 2004 Jack Welde สัญญากับตัวเองไว้ว่าจะไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับโครงการที่ต้องวุ่นวายกับเรื่องการแปลอีกแล้ว ในตอนนั้นเขาเป็น COO ของ Run Time Technologies บริษัทซึ่งเพิ่งเสร็จภารกิจจากการดำเนินโครงการของลูกค้าที่ใช้เวลานานเป็นปีในการแปล platform จากภาษาอังกฤษเป็นภาษาญี่ปุ่น “ตอนแรกเราบอกกับลูกค้าว่าทำได้ไม่มีปัญหา” Welde เล่าย้อนไปถึงตอนที่รับงาน “แต่ปรากฏว่าเอาเข้าจริง งานนี้ทำเอาบริษัทเกือบจะไปไม่รอดเลยทีเดียว”

หลายปีต่อมาเขาไม่เพียงแต่กลับเข้ามาในธุรกิจการแปลเท่านั้น แต่ Welde ยังบอกอีกว่าเขาได้สร้าง platform การแปลที่เร็วที่สุดที่จะช่วยให้ลูกค้าสามารถขยายธุรกิจไปยังต่างประเทศได้ Smartling เป็นบริษัท cloud software ที่ Welde ร่วมก่อตั้งและทำหน้าที่บริหาร ได้มีส่วนช่วย GoPro ในการเปิดร้านค้าออนไลน์ในหกภาษา ซึ่งเว็บภาษาต่างประเทศเหล่านั้นใช้งานได้จริงภายในเวลาเพียงสามสัปดาห์เท่านั้น เคล็ดสำคัญอยู่ที่การทำให้กระบวนการที่ซับซ้อนของการแปลเว็บไซต์ และแอพต่างๆ และการสื่อสารผ่านสื่ออื่นๆ อีกนับร้อย ในรูปแบบที่ง่ายขึ้น ธุรกิจการแปลภาษามีมูลค่าสูงถึงปีละ 3.5 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐฯ ซึ่งส่วนหนึ่งมาจากการที่ธุรกิจทั้งขนาดเล็กและใหญ่ต่างก็เร่งขยายธุรกิจไปยังต่างประเทศ หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้ง Smartling คือ Andrey Akselrod ซึ่งมีตำแหน่งเป็น CTO และเป็นอดีตเพื่อนร่วมงานของ Welde ที่ Run Time โดย Smartling เป็นหนึ่งในบริษัทแรกๆ ที่ขยับตัวเพื่อจับตลาดในธุรกิจนี้ และปัจจุบันมีลูกค้าถึงกว่า 300 รายแล้ว หนึ่งในลูกค้าของบริษัทคือ Pinterest ซึ่งต้องการที่จะนำเสนอบริการในอีกกว่า 30 ภาษา ถ้าเป็นในอดีต Pinterest อาจจะต้องใช้บริการของบริษัทเอเจนซี่ด้านการแปลเจ้าใหญ่สักรายหนึ่ง (ซึ่งคิดค่าบริการแพงมาก) แต่ Smartling ได้จัดการปัญหานี้ด้วยการตั้งศูนย์กลางการแปลเพื่อขจัดการสื่อสารที่ไม่มีประสิทธิภาพซึ่งอิงอยู่กับเอกสารออกไป ระบบจะดึงเนื้อหาต่างๆ ของ Pinterest และส่งตรงให้กับผู้แปลที่ผ่านการคัดเลือกมาแล้วทั่วโลก (Smartling มีพนักงานประจำประมาณ 160 คน และมีการทำสัญญากับนักแปลนับพันคนทั่วโลก) ซึ่งทำให้ผู้แปลได้รับต้นฉบับที่มีบริบทครบถ้วนตามความเหมาะสม และมีระบบการแก้ไขงานที่แทบจะเหมือนการแก้ไขคำแบบสดๆ ออนไลน์เลยทีเดียว แต่กว่าที่ Welde วัย 45 ปีจะมาถึงตรงจุดนี้ได้ก็ต้องใช้เวลาไม่น้อยเหมือนกัน ย้อนไประหว่างเรียนที่มหาวิทยาลัย เขาได้ศึกษาเพิ่มเติมไปกับการศึกษาด้านการเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ และภาษาศาสตร์ หลังจากที่สำเร็จการศึกษา Welde กับเพื่อนร่วมชั้นอีกสองคนได้คิดค้นระบบการบริหารจัดการข้อมูลส่วนตัวซึ่งรวมเอาปฏิทิน contacts และบันทึกต่างๆ เข้าด้วยกัน ซึ่งพวกเขาขายระบบที่คิดขึ้นมานี้ให้กับ Apple ไปในปี 1993 ในราคา 2 ล้านเหรียญ ในระหว่างที่ Welde เข้าประจำการในกองทัพอากาศเป็นเวลา 9 ปี เขาก็กลับมาที่สหรัฐในปี 2001 ซึ่ง Welde ใช้เวลาแค่ไม่ถึง 6 เดือนที่ Run Time ก็ไต่เต้าขึ้นไปถึงตำแหน่ง chief operating officer ซึ่งเขาต้องเผชิญกับความยุ่งยากของการแปลทางธุรกิจ แต่หลังจากที่เปลี่ยนงานไปทำที่บริษัทด้านเทคโนโลยีอีกหลายแห่ง Welde ก็ติดต่อไปหา Akselrod ในปี 2009 เพื่อนัดกินกาแฟพร้อมกับเสนอแนวคิดในการก่อตั้งกิจการใหม่สามอย่าง ซึ่ง Akselrod ปฏิเสธสองแนวคิดแรกไป แต่เขารู้สึกตื่นเต้นกับแนวคิดที่ท้าทายเกี่ยวกับธุรกิจด้านการแปล ดังนั้น เมื่อได้เงินลงทุน 50,000 เหรียญ จาก Welde และอีก 100,000 เหรียญ จากพันธมิตรทางธุรกิจที่คบกันมาตั้งแต่สมัยเรียนมหาวิทยาลัย พวกเขาเริ่มสร้างต้นแบบ ด้วยการทำงานจากที่บ้านและอาศัยเครือข่ายของ Akselrod ที่ยูเครน ซึ่งเป็นประเทศบ้านเกิดของเขา บริษัทมีรายได้จากค่าธรรมเนียมที่คำนวณตามจำนวนคำที่มีการแปลเป็นภาษาต่างๆ ที่มีการเก็บข้อมูลอยู่ในระบบ ซึ่งรายได้ของบริษัทขยายตัวสองเท่าทุกปี และคาดว่าปีนี้จะมีรายได้ประมาณ 25 ล้านเหรียญ แต่นั่นก็ยังไม่ได้ทำให้บริษัทมีกำไรได้ในทันที “ยิ่งเราโตเร็วเท่าไหร่ ก็ยิ่งใช้เวลานานยิ่งขึ้นกว่าที่กิจการจะมีกำไร” Adi Dehejia ซึ่งเป็น CFO คนใหม่บอก แต่นักลงทุนก็ไม่ได้บ่นหรือกังวลอะไร ในเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา มีการระดมทุนรอบใหม่อีก 25 ล้านเหรียญจากกลุ่มนักลงทุนที่นำโดย Iconiq Capital ซึ่งประเมินมูลค่าของ Smartling เอาไว้ที่ 250 ล้านเหรียญ