ความสำเร็จและความล้มเหลวของ Startup

ในยุคที่เทคโนโลยีก้าวหน้าและมีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของผู้คน คงยากที่จะปฏิเสธว่าเทคโนโลยีเหล่านั้นได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวันของเราและทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในหลายๆ ด้าน ไม่เว้นแม้กระทั่งในวงการธุรกิจ หนึ่งในธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการนำเทคโนโลยีเข้ามาใช้อย่างเห็นได้ชัด นั่นก็คือ ธุรกิจ Startup

กวิน อัศวานันท์ อาจารย์ประจำภาควิชาพาณิชยศาสตร์ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้บรรยายเกี่ยวกับ Startup ไม่ง่ายอย่างที่คิด – ประสบการณ์จริง  ซึ่งเป็นหัวข้อย่อยจากสัมมนา “Flagship for Innovative Wisdom” ที่คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชีจัดขึ้น เนื่องในโอกาสจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยครบรอบ 100 ปี  เพื่อนำเสนอ และเผยแพร่องค์ความรู้ใหม่ๆ ในยุค Thailand 4.0  กล่าวว่า “หากพูดถึงคำว่า Startup หลายคนมักจะนึกถึงคนหนุ่มๆ สาวๆ ใส่เสื้อเชิ้ต แล้วบอกว่าตัวเองเป็น Startup ใช่รึเปล่า เป็นคนอายุน้อยที่ไม่อยากเป็นลูกจ้าง และอยากรวยเร็วใช่หรือไม่ แล้ว Startup แตกต่างกับ SME อย่างไร ทำไมคำนี้ และธุรกิจนี้จึงกำลังมาแรงในปัจจุบัน Startup เป็นโมเดลทางธุรกิจที่นำไปต่อยอดและใช้ซ้ำกับที่อื่นได้ ยกตัวอย่างเช่น เราใช้โมเดลทำธุรกิจนี้ที่ไทย เมื่อนำไปขยายที่ต่างประเทศก็สามารถใช้โมเดลเดิมได้เลย ไม่ต้องมีการแก้ไขโดยนำเอาเทคโนโลยีเข้ามาเป็นตัวช่วย Startup จึงแตกต่างกับธุรกิจ SME ตรงที่สามารถนำไปใช้ซ้ำและมีการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการขยายธุรกิจอย่างชัดเจน  อย่างเช่น มือถือ คอมพิวเตอร์ ซึ่งช่วยให้ทำงานได้มากกว่าปกติ และเมื่อเข้าสู่ยุคที่คนสามารถเข้าถึงเทคโนโลยีได้มากขึ้น  ตลาดใหญ่ขึ้น ทำให้นักลงทุนสนใจ จึงทำให้มีการพูดคุยกับ Startup มากขึ้นเพื่อทำการลงทุนต่อไปนั่นเอง” การเติบโตของธุรกิจ Startup ในปัจจุบันมีแนวโน้มที่สูงขึ้น แต่การทำ Startup ให้ประสบความสำเร็จนั้น นอกจากจะต้องอาศัยความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับธุรกิจนี้ควบคู่ไปกับการมองเห็นโอกาส คิดต่าง และลงมือทำแล้ว ยังมี 5 ปัจจัยสำคัญ ที่จะส่งเสริมให้ Startup ประสบความสำเร็จได้ คือ 1. ไอเดียมีความแปลกใหม่ น่าสนใจแค่ไหน 2.ทีมเวิร์คหรือพาร์ทเนอร์ที่ร่วมประกอบธุรกิจเข้ากันได้และส่งเสริมการทำธุรกิจหรือไม่ 3.ธุรกิจนั้นต้องทำเงินได้จริง 4.มีเงินลงทุนเพียงพอที่จะทำให้ธุรกิจไปต่อได้ 5.ธุรกิจอยู่ในช่วงเวลาที่เหมาะสม

โดยใน 5 ปัจจัยข้างต้นนี้ การทำธุรกิจให้เหมาะสมกับช่วงเวลา ถือเป็นปัจจัยที่จะทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จได้มากที่สุด กล่าวคือ ถ้าหากทีมดี มีเงินลงทุนมาก แต่มาในช่วงเวลาที่ไม่เหมาะสม ก็ไม่สามารถทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จได้ ซึ่งมีการจัดหมวดหมู่ 4 ธุรกิจที่ถ้าหากนำมาทำเป็น Startup จะได้รับความสนใจในการลงทุน คือ E-commerce Marketplace, Fintech & Payment, E-logistics และ Games นอกจากนั้นยังมีเรื่องเกี่ยวกับการหาธุรกิจที่มีข้อได้เปรียบที่ชัดเจน มีแต้มต่อ มีจุดเด่นที่ชัดเจน แปลกใหม่กว่าคนอื่น ธุรกิจที่จะทำให้คนใช้ต่อ บอกต่อ การหาธุรกิจที่เหมาะสมกับวัฒนธรรมของสังคมนั้นๆ จะทำให้ธุรกิจได้รับการสนับสนุนและลงทุนมากกว่า รวมถึงหาธุรกิจที่เหมาะสมกับช่วงเวลา ด้วย ตัวอย่างเช่น ธุรกิจที่เกี่ยวกับบัญชี การท่องเที่ยว การศึกษา เป็นต้น แม้ว่าธุรกิจ Startup จะทำให้ได้เงินเยอะและเร็วในระยะเวลาสั้นๆ แต่ผู้ที่สนใจในการทำ Startup ก็ยังมีเรื่องต้องรู้ด้วยว่า Startup เกิดและตายได้ง่าย มีทั้ง Startup ที่เกิดใหม่มากมาย แต่ในขณะเดียวกันก็มีที่ต้องล้มเลิกไปเช่นกัน ซึ่งปัจจัยที่มีส่วนทำให้ Startup ไปต่อไม่ได้ มีทั้งเรื่องของการรีบร้อนที่จะประสบความสำเร็จมากเกินไป ขาดความรู้และความเข้าใจในหลายๆ ส่วนจนทำให้ละเลยการมองรายละเอียดอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการวิเคราะห์คนที่จะเข้ามาลงทุนด้วย  เรื่องของการป้องกันการโดนขโมยหรือ Copy ไอเดีย ปัญหาการทำธุรกิจที่ค่อนข้างขัดกับลักษณะสังคมหรือวัฒนธรรม (ธุรกิจ Startup ประเภท Alcohol – Related หรือธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับความรัก Love & Romance จะค่อนข้างหาผู้ลงทุนหรือผู้สนับสนุนได้ยาก) การทำธุรกิจที่ไม่สามารถทำให้ลูกค้าเก่าใช้บริการต่อไป หรือธุรกิจที่ไม่สามารถหาลูกค้าใหม่เพิ่มได้ เป็นต้น Startup เป็นธุรกิจที่มีทั้งขึ้นและลง ขึ้นได้สูงสุดและลงได้ต่ำสุดเช่นกัน เป็นธุรกิจที่ไม่ง่าย แต่ถ้าหากมีความตั้งใจ ความเข้าใจและสนุกไปกับมัน ก็จะทำให้ธุรกิจ Startup นี้ไปต่อได้ ดังนั้นไม่ว่าจะลงทุนหรือเริ่มต้นทำสิ่งใดก็ตาม ควรมีความรู้ความเข้าใจสิ่งนั้นด้วย ไม่ใช่การทำตามกระแสหรือขาดความรู้ความเข้าใจ อย่ารีบที่จะประสบความสำเร็จเร็วเกินไป และแชร์ประสบการณ์ที่ได้รับมา ไม่ว่าจะประสบความสำเร็จหรือล้มเหลวให้กับผู้อื่น เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนและส่งเสริมการทำธุรกิจซึ่งกันและกัน Highlight: 5 ปัจจัยสำคัญที่จะส่งเสริมให้ Start Ups ประสบความสำเร็จได้ 1. ไอเดียมีความแปลกใหม่ น่าสนใจแค่ไหน 2. ทีมเวิร์คหรือพาร์ทเนอร์ที่ร่วมประกอบธุรกิจเข้ากันได้และส่งเสริมการทำธุรกิจหรือไม่ 3. ธุรกิจนั้นต้องทำเงินได้จริง 4. มีเงินลงทุนเพียงพอที่จะทำให้ธุรกิจไปต่อได้ 5. ธุรกิจอยู่ในช่วงเวลาที่เหมาะสม