เด็กช่วงก่อนวัยรุ่นหลายล้านคนเล่นเกมบนเว็บไซต์ของ Roblox ซึ่งดูไม่ใช่เรื่องแปลกสำหรับสตาร์ทอัพเกมออนไลน์พันล้าน แต่ที่ไม่ธรรมดาก็คือการสอนพื้นฐานการเขียนโปรแกรมเกมและจ่ายค่าตอบแทนให้ "นักพัฒนาเกม" รุ่นเยาว์เหล่านี้เสมือนหนึ่งผู้ประกอบการ
Alex Binello วัย 23 ปีไม่เคยเรียนเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์แม้แต่คอร์สเดียว แต่ปัจจุบันเขากลายเป็นนักพัฒนาที่จ้างผู้อำนวยการฝ่ายศิลป์เป็นพนักงานประจำและมีพนักงานฟรีแลนซ์อีก 6 คนคอยดูแลและอัปเดตเกมบนเว็บไซต์ Roblox
Roblox ซึ่งมีสำนักงานใหญ่อยู่ที่ San Mateo รัฐ California คือแพลตฟอร์มสำหรับเล่นและสร้างเกมออนไลน์ผสมผสานกับเครือข่ายสังคม โดยผู้เล่นส่วนใหญ่เป็นกลุ่มเยาวชน
ทว่า สิ่งที่ทำให้ Roblox มีความโดดเด่นก็คือ ค่ายเกมแห่งนี้ไม่ได้ลงมือออกแบบพัฒนาเกมเอง แต่เป็นผู้จัดเตรียมเครื่องมือและแพลตฟอร์มให้เด็กๆ สร้างสรรค์เกมตามจินตนาการของตน
ที่สำคัญที่สุดคือ Roblox ได้เปลี่ยนผู้เล่นวัยเยาว์กลายเป็นกองทัพผู้ประกอบการหน้าใหม่ นักพัฒนาเกมสามารถทำเงินเสมือนในโลกออนไลน์ที่เรียกว่า Robux จากการขายอุปกรณ์เสริมหรือการอัปเกรดในเกม จากนั้นพวกเขาสามารถนำ Robux ที่ได้รับไปแลกเป็นเงินจริง
“นักพัฒนาที่อยู่บน Roblox จำนวนมากเติบโตขึ้นมาพร้อมกับแพลตฟอร์มนี้” Dave Baszucki ผู้ร่วมก่อตั้งและซีอีโอวัย 55 ปีของ Roblox กล่าว “และปัจจุบันนักพัฒนาเหล่านี้หลายคนก็เริ่มทำเงินทำรายได้จากแพลตฟอร์ม Roblox”
ผลปรากฏว่านักพัฒนาเกมวัยเยาว์มีฝีมือไม่ใช่เล่นในการสร้างเกมที่ดึงดูดความสนใจของเด็กคนอื่นๆ ผู้ใช้งานบนแพลตฟอร์ม Roblox มีจำนวนมากกว่า 70 ล้านคนต่อเดือน ข้อมูลจาก comScore ชี้ว่าเด็กในช่วงวัย 6-12 ปี ใช้เวลาบน Roblox มากกว่าเว็บไซต์อื่นๆ ในอินเทอร์เน็ต สำหรับผู้ใช้กลุ่มวัยรุ่น Roblox ได้รับความนิยมมากเป็นอันดับ 2 รองจากเว็บไซต์ของ Google
เมื่อปีที่ผ่านมา Roblox มีกระแสเงินสดเป็นบวกจากรายได้คาดการณ์ 100 ล้านเหรียญ (สำหรับปีนี้รายได้รวมคาดว่าจะทะลุหลัก 200 ล้านเหรียญ) และยังได้ระดมทุนจากกองทุนร่วมลงทุน (VC) ไปกว่า 185 ล้านเหรียญที่ราคาประเมินบริษัทราว 2.5 พันล้านเหรียญ
เหตุผลข้อหนึ่งที่เป็นแรงผลักดันการเติบโต คือ จำนวนเกมอันมหาศาลที่ถูกพัฒนาขึ้นในแต่ละเดือน นักพัฒนากว่า 4 ล้านคนที่อยู่บนแพลตฟอร์มของ Roblox จะออกแบบเกมจำนวนมากกว่า 1 ล้านเกม เกมเหล่านี้ครอบคลุมเกือบทุกประเภท ตั้งแต่เกมแข่งรถและสวมบทบาทแบบดั้งเดิมไปจนถึงแนว “ตำรวจไล่ล่าผู้ร้าย” สุดฮิตอย่าง Jailbreak หรือจำลองการใช้ชีวิตอย่าง Snow Shoveling Simulator และ Work at a Pizza Place
Roblox เกิดขึ้นมาจากบริษัทที่ Baszucki ก่อตั้งขึ้นในปี 1989 ซึ่งเป็นสตาร์ทอัพด้านเทคโนโลยีเพื่อการศึกษาชื่อ Knowledge Revolution ที่ได้พัฒนาโปรแกรมซึ่งทำหน้าที่เหมือนห้องทดลอง 2 มิติสำหรับให้ทดลองโจทย์ปัญหาด้านฟิสิกส์
เมื่อปล่อยซอฟต์แวร์ออกสู่กลุ่มตลาดนักเรียน Baszucki พบว่าเด็กๆ ไม่ได้แค่ใช้โปรแกรมจำลองสถานการณ์ตามโจทย์ฟิสิกส์ในหนังสือเรียน แต่พวกเขานำไปจำลองการชนของรถ การถล่มตึก และเหตุการณ์สนุกๆ อีกมากมายเท่าที่เครื่องมือฟิสิกส์ในโปรแกรมจะสามารถทำได้
ปี 1998 บริษัทซอฟต์แวร์ด้านวิศวกรรมชื่อ MSC Software ได้เข้าซื้อกิจการ Knowledge Revolution ไปในราคา 20 ล้านเหรียญ Baszucki และ Erik Cassel อดีตรองประธานด้านวิศวกรรมของ Knowledge Revolution ลงมือ “ทุ่มแรงกายแรงใจเป็นเวลากว่า 1 ปีครึ่ง” เพื่อพัฒนา Roblox เวอร์ชั่นแรก ที่ปล่อยออกมาในปี 2005
“ตอนที่เราเริ่มต้น เราวาดภาพถึงโปรแกรมแนวใหม่ที่ผู้ใช้เข้ามาทำอะไรร่วมกัน” Baszucki กล่าว “ประเภทที่สามารถเชื่อมต่อสร้างสัมพันธ์กับเพื่อนเหมือนเครือข่ายสังคมออนไลน์ ประเภทที่ให้อรรถรสความบันเทิง 3 มิติเหมือนเกม ประเภทที่เต็มไปด้วยแนวคิดเจ๋งๆ เหมือนธุรกิจสื่อ และประเภทที่สามารถสร้างสรรค์จินตนาการได้อย่างไร้ขีดจำกัดเหมือนของเล่นตัวต่อ”
ในช่วงแรกนั้นยังมีผู้ใช้งานจำกัด มีคนเข้าใช้งานพร้อมกันสูงสุดเพียง 50 คน แต่เมื่อทั้งสองปล่อย Roblox Studio แอพพลิเคชั่นสำหรับสร้างเกมและสถานการณ์จำลองบน Roblox ออกสู่ตลาด กระแสความนิยมก็ได้แผ่ขยายในวงกว้างขึ้น เมื่อถึง ปี 2012 Roblox มีจำนวนผู้เข้าชมเว็บไซต์ที่ IP ไม่ซ้ำกันมากกว่า 7 ล้านคนต่อเดือน
ในช่วงการเติบโตบริษัทยังได้ลองเปลี่ยนรูปแบบธุรกิจหลายรูปแบบ รายได้ในช่วงแรกมาจากค่าโฆษณาและการสมัครสมาชิก Builders Club เพื่อรับสิทธิพิเศษ แต่จากนั้นไม่กี่ปีบริษัทก็ได้เปลี่ยนเป็นรูปแบบธุรกิจที่ใช้ในปัจจุบันที่มีรายได้หลักจากการขายเหรียญ Robux ภายใต้รูปแบบธุรกิจที่ผู้เล่นสามารถนำเหรียญมาแลกเปลี่ยนเป็นเงินเท่ากับว่านักพัฒนารุ่นเยาว์จะได้ส่วนแบ่งเมื่อมีคนใช้จ่ายในเกมที่พวกเขาสร้างขึ้น
ในปี 2017 เหล่านักพัฒนาทำรายได้ไปเกือบ 40 ล้านเหรียญจากแพลตฟอร์มของบริษัท ตัวเลขดังกล่าวคาดว่าจะทะลุ 70 ล้านเหรียญในปี 2018
ยิ่งไปกว่านั้น บริษัทยังมี โครงการฝึกงานแบบจ่ายเงินเดือน ซึ่งมีจุดประสงค์คล้ายกับศูนย์บ่มเพาะทักษะหรือศูนย์เร่งศักยภาพ เพื่อช่วยนักพัฒนารุ่นเยาว์สร้างสรรค์และปรับปรุงเกม
เนื่องจาก Roblox ไม่ต้องกังวลเรื่องการผลิตเกมหรือแม้แต่วิธีการทำรายได้ ดังนั้นบริษัทจึงสามารถมุ่งเป้าไปที่การวางโครงสร้างระบบเป็นสำคัญ ขณะนี้บริษัทกำลังอยู่ระหว่างการเคลื่อนย้ายแพลตฟอร์มที่อยู่บนคลาวด์ของผู้ให้บริการภายนอกมาไว้บนพื้นที่คลาวด์ของตนเอง โดยบริษัทดึงตัว Dan Williams ซึ่งดูแลการย้ายข้อมูลผู้ใช้จากระบบ Amazon Web Service ให้กับ Dropbox มาร่วมงานกับบริษัท
เป้าหมายต่อไปของบริษัทก็คือขยายธุรกิจในต่างประเทศ ถึงแม้ว่าผู้ใช้งาน Roblox จะมาจากกว่า 36 ประเทศ แต่แพลตฟอร์มมีเพียงภาษาอังกฤษและใช้สกุลเงินดอลลาร์เท่านั้น กระทั่งกลางปีที่ผ่านมา Roblox ได้ดำเนินการเปิดตัวเวอร์ชั่นภาษาสเปน นอกจากนี้ บริษัทได้พัฒนาแพลตฟอร์มในภาษาโปรตุเกสแบบบราซิล ฝรั่งเศส และเยอรมันด้วย
ถึงแม้ว่าแพลตฟอร์มกำลังเติบโตอย่างก้าวกระโดด แต่ Baszucki ยังติดต่อสานสัมพันธ์กับผู้เล่นรายสำคัญซึ่งส่วนใหญ่ไม่รู้ว่าเขาคือใคร
ระหว่างพาผู้เล่นเดินชมบริษัทในช่วงเช้าวันศุกร์ บรรดาเด็กๆ พากันส่ายหัวเมื่อทีมงานถามว่าเคยได้ยินชื่อ Dave Baszucki บ้างหรือไม่ แต่เมื่อเธอถามอีกครั้งว่ารู้จัก Builderman ไหม ทุกคนพากันตอบอย่างเสียงดังฟังชัดว่า “รู้จัก”
เรื่อง: Alex Knapp เรียบเรียง: นวตา สันติวัฒนา
คลิกอ่านบทความฉบับเต็มของ "นักพัฒนารุ่นเยาว์" ได้จากนิตยสาร Forbes Thailand ฉบับเดือนพฤศจิกายน 2561