Bud Brigham ชายผู้รำ่รวยมั่งคั่งจากการขุดเจาะน้ำมัน แต่ทว่าสายพานขนาดความยาว 42 ไมล์ ที่ใช้ขนทรายสำหรับแฟรกกิ้งนั้น อาจจะช่วยให้เขากลายเป็นเศรษฐีพันล้านได้ถ้าไม่ถูกกิ้งก่าตัวจิ๋วขวางทางเสียก่อน
Bud Brigham ผู้ก่อตั้งบริษัท Atlas Energy Solutions เล่าว่า สมัยเด็กที่โตมาในเมือง Midland รัฐ Texas นั้นเขาไม่ค่อยมีอะไรให้เล่นมากนัก “เราเล่นไถลลงเนินทรายโดยใช้ลังกระดาษแทนเลื่อน หรือถ้าอยากเล่นดีๆ หน่อยก็ต่อเลื่อนสักคัน เอาลามิเนตติดข้างใต้แล้วเคลือบแว็กซ์” 50 ปีให้หลังอุทยานแห่งชาติ Monahans State Park ยังมีเนินทรายขนาดยักษ์ให้เล่นเลื่อนได้อยู่ และถ้าโชคดีคุณก็อาจจะได้เห็นกิ้งก่า dunes sagebrush ตัวยาว 3 นิ้วซึ่งกำลังเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์วิ่งปราดอยู่ในดงต้นโอ๊กพุ่มเตี้ยๆ
แต่สิ่งที่คุณจะได้เห็นเยอะแยะแน่ๆ คือ รถบรรทุกทราย บริษัท Atlas Energy Solutions ของ Brigham ขนทรายใส่รถบรรทุกวันละ 1,200 คัน คันละ 24 ตัน เพื่อส่งให้เหล่าบริษัทที่ขุดเจาะน้ำมันด้วยวิธีแฟรกกิ้ง ทุกวันนี้ Brigham ไม่ได้เล่นบนเนินทรายแล้ว แต่เขาขุดทรายไปขายปีละประมาณ 10 ล้านตัน
ใจกลางเหมืองทรายของ Atlas ในเมือง Kermit อันแห้งผากของรัฐ Texas มีสิ่งหนึ่งที่ดูแปลกแยกจากภูมิทัศน์รอบข้าง นั่นคือทะเลสาบสีฟ้าขนาด 50 เอเคอร์ที่มีเรือท้องแบนดูดทรายขึ้นมาด้วยท่อ ส่งไปเข้าเครื่องล้าง อบแห้ง และคัดแยก จากนั้นจึงส่งเข้าไซโลเพื่อรอบรรจุใส่รถบรรทุก
ทรายเหล่านี้ไม่ต้องขนไปไหนไกล เพราะในรัศมีหลายร้อยไมล์รอบเมือง Kermit ในภูมิประเทศแอ่งที่เรียกว่า Permian Basin นั้นมีบ่อขุดเจาะน้ำมันและก๊าซธรรมชาติหลายพันบ่อกระจายอยู่ทั่วไป และยังมีบ่อแฟรกกิ้งใหม่ๆ เกิดขึ้นวันละหลายสิบบ่อทุกวัน แฟรกกิ้งจะขาดทรายไม่ได้และต้องใช้ทรายเยอะเหลือเชื่อถึงประมาณ 10,000 ตันต่อ 1 บ่อ ทรายจะถูกผสมน้ำแล้วฉีดด้วยแรงดันสูงลงไปในหลุมเจาะ (ซึ่งมักจะลึก 3 ไมล์ และเจาะออกไปในแนวนอนอีก 2 ไมล์หรือไกลกว่านั้น) Brigham อธิบายว่า การเจาะทะลวงด้วยวิธีนี้ “จะเปิดช่องให้น้ำมันกับก๊าซธรรมชาติออกมาได้”
บริษัทอายุ 6 ปีของ Brigham ซึ่งเข้าตลาดหลักทรัพย์เมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมาและปัจจุบันมีมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาด 1.8 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ เป็นซัพพลายเออร์ทรายรายใหญ่ที่สุดในเขตแอ่ง Permian โดยมีส่วนแบ่งตลาด 25% และมีเงินสำรองมากพอจะขุดทรายไปได้อีกร้อยปี Brigham วัย 63 ปี ถือหุ้น 15% ของบริษัท และเมื่อรวมกับเงินที่เขาได้มาจากการทำธุรกิจน้ำมันตลอด 1 ทศวรรษ Forbes ประเมินว่า เขามีทรัพย์สินสุทธิเกิน 500 ล้านเหรียญ
Atlas มีแผนการใหญ่สำหรับเงิน 300 ล้านเหรียญที่บริษัทได้มาจากการเสนอขายหุ้น IPO บริษัทได้เริ่มสร้างสายพานไฟฟ้ายาว 42 ไมล์ที่ทำจากยางเสริมแรงเพื่อใช้ขนทรายโดยตั้งชื่อว่า Dune Express “ที่จริงมันคือสายพานยาว 10 ไมล์ 4 สาย” John Turner กรรมการผู้จัดการผู้จัดการใหญ่ของ Atlas กล่าวระหว่างยืนอยู่บนยอดไซโลในเหมืองที่เมือง Kermit สายพานนี้จะทอดยาวข้ามพรมแดนรัฐ New Mexico ไปสู่แหล่งขุดเจาะแฟรกกิ้งแหล่งใหญ่ที่สุดของโลกซึ่ง ExxonMobil, Chevron และ Occidental Petroleum วางแผนจะขุดเจาะน้ำมันหลายพันบ่อไปอีกหลายทศวรรษ
บริษัทน้ำมันตื่นเต้นกับเหมืองทรายนี้มาก เพราะก่อนจะมีการเปิดเหมืองที่นี่พวกเขาต้องซื้อทรายเต็มคันรถไฟแล้วขนมาไกลจากรัฐ Wisconsin ซึ่งแค่ค่าขนส่งก็ 50 เหรียญต่อตันแล้ว ทุกวันนี้ Atlas ซึ่งเป็นซัพพลายเออร์ทรายเจ้าใหญ่ในตลาดจึงทำเงินกระฉูด ในไตรมาสแรกของปี 2023 บริษัทมีกำไรสุทธิ 63 ล้านเหรียญจากรายได้ 153 ล้านเหรียญ ต้นทุนการทำเหมืองอยู่ที่ประมาณ 7 เหรียญต่อตัน และเสียค่าสิทธิประมาณ 3 เหรียญต่อตัน เมื่อขายทรายในราคาประมาณตันละ 43 เหรียญ Neil Mehta นักวิเคราะห์จาก Goldman Sachs จึงมองว่า Atlas จะมีกำไรสุทธิเกิน 500 ล้านเหรียญภายในปี 2025 ซึ่งส่วนหนึ่งจะเป็นผลจากสายพานของ Brigham ที่น่าจะเริ่มใช้งานได้อย่างเต็มที่ภายในสิ้นปี 2024 โดย Dune Express จะช่วยลดต้นทุนค่าขนส่งได้ครึ่งหนึ่งจนเหลือประมาณ 7 เหรียญต่อตัน
สายพานนี้ยังช่วยลดสิ่งอื่นที่ตีค่าเป็นเงินไม่ได้ด้วย “โครงการนี้จะช่วยชีวิตคนได้” Hope Williams อดีตผู้ตรวจการ Winkler County และสมาชิกสภาเทศบาลเมือง Kermit กล่าว นับตั้งแต่การขุดทรายขายเริ่มเฟื่องฟูในปี 2016 ถนนสาธารณะก็เต็มไปด้วยรถบรรทุกทรายหนัก 40 ตันจนเกิดอุบัติเหตุน่ากลัวบนทางหลวงหมายเลข 302 และ 285 หลายครั้งแล้ว และถ้าดูสถิติทั่วเขตแอ่ง Permian มีผู้เสียชีวิตบนถนน 277 คนในปี 2022 เพิ่มขึ้น 19% จากปี 2021 การใช้สายพานขนทรายแทนรถบรรทุกจะช่วยลดจำนวนรถบรรทุกทรายบนถนนรอบเมือง Kermit ลงได้ 70%
เรื่อง: Chris Helman เรียบเรียง: ธรรดร โสตถิอำรุง ภาพ: Michael Thad Carter