ความบ้าระห่ำของ Imaru Casanova ช่วยพานักลงทุนฝ่าด่านข้าศึกตัวฉกาจอย่างเงินเหรียญสหรัฐฯ ที่อ่อนค่าลง โดยมียาถอนพิษชั้นดีคือ การถือหุ้นเหมืองทองคำ
เมื่อปี 1991 Imaru Casanova วัย 16 ปี ได้รับทุนการศึกษาสาขาวิชาการศึกษาระหว่างประเทศ เธอออกเดินทางจากเวเนซุเอลามาถึง Denver โดยแทบจะไม่รู้ภาษาอังกฤษเลยสักคำ เธอลงคอร์สเรียนวิชาภาษาอังกฤษระดับเริ่มต้นที่ Colorado School of Mines และหลังจากประกอบอาชีพในสายงานอื่นซึ่งเริ่มจากวิศวกรรมเครื่องกลแล้วนั้น เมื่อปีที่แล้วเธอมาปรากฏตัวที่เหมืองทองคำแห่งหนึ่งใกล้ๆ เมือง Jacobina ในประเทศบราซิล ช่างบังเอิญเสียจริง
Casanova วัย 50 ปีเวลานี้คือผู้บริหาร Van Eck International Investors Gold Fund กองทุนทองคำมูลค่า 700 ล้านเหรียญ หนึ่งในนั้นคือ การลงทุนใน Pan American Silver และในบรรดาสินทรัพย์ของ Pan American Silver คือ เหมืองทองคำกลางป่าในประเทศบราซิลแห่งนั้นเอง ดูจากภายนอกแล้วในเหมืองน่าจะมีทองคำอยู่ราว 100-280 ตัน ซึ่งหากนำทองคำที่แทรกกระจายในผืนดินเข้าสู่กระบวนการสกัดอย่างยากลำบากเรียบร้อยแล้วจะคิดเป็นมูลค่า 8.6 พันถึง 2.2 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐฯ
ตลอดทศวรรษที่ผ่านมา กองทุน Van Eck สร้างผลตอบแทนปีละ 6.3% หลังหักอัตราส่วนค่าใช้จ่าย 1.4% สูงกว่าผลตอบแทนเฉลี่ย 5.1% ในประเภทกองทุนโลหะมีค่าจากการคำนวณของ Morningstar แต่ก็ยังน้อยกว่ากองทุนดัชนีหุ้น แล้วเราจะลองทุนในทองคำไปทำไมกัน
ความต้องการทองคำ (ครึ่งหนึ่งคือ การนำไปทำเครื่องประดับหรือชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์) ขึ้นอยู่กับมูลค่าในใช้เป็นเครื่องมือป้องกันความเสี่ยงจากปัญหาเงินเฟ้อที่เกิดจากผู้ผลิตสกุลเงิน ซึ่งบางครั้งก็ได้ผล ในขณะที่ไข่ไก่มีราคาสูงขึ้น ทองคำก็ปรับตัวขึ้น 27% ในปี 2024
แม้จะเป็นของสะสมยอดนิยม แต่ในเวลานี้ทองคำต้องแข่งขันกับบิตคอยน์ ซึ่งมีอุปทานจำกัด แม้ว่าทองคำจะไม่มีข้อจำกัดด้านอุปทาน แต่จากการเสาะแสวงหากันมานับพันๆ ปี แหล่งทองคำที่สามารถเข้าถึงได้ง่ายมนุษย์ก็หาเจอเกือบหมดแล้ว "การค้นหาแหล่งทองคำขนาดใหญ่ยากขึ้นเรื่อยๆ แต่การขอรับใบอนุญาตทำเหมืองทองคำกลับยากเสียยิ่งกว่า" Casanova กล่าว
กองทุนเชิงรุกของ Casanova ต้องแข่งขันกับกองทุนอื่นๆ ที่ไม่ต้องทำอะไรเลย เพียงแต่นั่งรอเวลาบนภูเขาทองคำแท่งที่เก็บในห้องนิรภัย แต่ความต้องการหุ้นเหมืองทองคำกลับมากกว่าทองคำแท่งด้วยเหตุผล 2 ประการด้วยกัน
ประการแรก กิจการเหมืองทองคำสามารถทำเงินและจ่ายเงินปันผลได้ แม้ราคาทองคำจะไม่มีความเคลื่อนไหว บริษัททั้ง 40 แห่งในพอร์ตของ Van Eck มีการซื้อขายเฉลี่ยที่ P/E 11 เท่า ต่ำกว่าตลาดหุ้นซึ่งซื้อขายเฉลี่ยด้วย P/E 21 เท่า
อีกประการหนึ่งคือ เหมืองทองคำสามารถสร้างข้อได้เปรียบต่างๆ โดยเฉลี่ยแล้ว Pan American จะมีต้นทุน 1,516 เหรียญในการขุดทองทุก ๆ 1 ทรอยออนซ์ แต่ทองคำยังมีมูลค่าไม่ถึงเท่าตัวของต้นทุนนี้ ดังนั้น หากราคาทองคำเพิ่มขึ้น 50% กำไรจะเพิ่มขึ้นเกินกว่าเท่าตัว อย่างไรก็ตามข้อได้เปรียบนี้อาจส่งผลลัพธ์ในทางตรงกันข้ามได้รุนแรงไม่แพ้กัน
Casanova จบการศึกษาสาขาวิศวกรรมเครื่องกลจาก Case Western เธอทำงานให้กับบริษัทกาวและน้ำมันหล่อลื่นก่อนจะย้ายไปร่วมงานกับ Shell Oil เมื่ออายุได้ 25 ปี โดยทำหน้าที่วัดท่อเจาะน้ำมันบนเรือในทะเลสาบ Lake Maracaibo ใกล้กับที่เธอเติบโตมา เธอไว้ผมสั้นเพื่อป้องกันเส้นผมเข้าไปติดในเครื่องยนต์ “ฉันชินแล้วกับการเป็นผู้หญิงอยู่คนเดียวในห้อง”
เธอน่าจะค่อยๆ เติบโตขึ้นสู่ตำแหน่งต่างๆ ที่ Shell แต่เธอไม่ชอบที่จะอยู่ใน Houston ดังนั้น เธอจึงย้ายไป New York และทำงานให้กับบริษัทด้านการเงินที่เน้นการขายให้กับลูกค้าเป็นหลัก ขณะที่บริษัทวิจัยแห่งหนึ่งกำลังมองหานักวิเคราะห์น้ำมันและก๊าซมาร่วมงานด้วยพอดี แม้เธอจะไม่ได้มีใบปริญญาจาก Wharton เหมือนคนอื่นๆ แต่เธอมีประสบการณ์การทำงานที่เกี่ยวข้องโดยตรงแสดงบนหน้าประวัติการทำงาน พวกเขาตัดสินใจจ้างเธอ
น้ำมันและทองคำมีการประเมินมูลค่าแบบคู่ขนาน กล่าวคือ ประเมินสินทรัพย์สำรอง ต้นทุนในการสกัดเป็นน้ำมันหรือนำมาหลอมเป็นทองคำ และความสามารถของเจ้าของในการหาสินทรัพย์ทดแทน จากน้ำมันสู่ทองคำ และการเปลี่ยนงานไปมาอย่างที่มักทำกันในย่าน Wall Street ในที่สุดเธอก็มาลงหลักปักฐานที่ Van Eck ในปี 2011 เมื่อถึงปี 2023 Casanova ได้รับการแต่งตั้งขึ้นเป็นผู้จัดการพอร์ตการลงทุนให้กับกองทุนทองคำเชิงรุกของ Van Eck
“ทุกที่มีความเสี่ยง” เธอกล่าว โดยอาจหมายถึงความผันผวนของราคาหรืออันตรายที่อยู่ใต้ดิน เหมืองทองคำของ Pan American มี “หน้ากากช่วยหายใจ” และ “ห้องหลบภัย” สำหรับนักผจญภัยอย่างเธอ การเข้าไปยังเหมืองทองคำน่ากลัวยิ่งกว่า เธอจำได้ว่าครั้งหนึ่งที่ Burkina Faso เธอมองลงมาจากนอกหน้าต่างขณะบินโฉบผ่านต้นไม้ “คนขับเฮลิคอปเตอร์คิดว่าสนุกดีเวลาบินต่ำ แต่ฉันบอกเลยว่า วันนี้ฉันไม่รอดแน่”
แต่เหตุผลอะไรที่ทำให้ Casanova ต้องมาสำรวจภาคสนามด้วยตัวเอง เธอหวังจะได้ข้อมูลจากนักธรณีวิทยาในพื้นที่เกี่ยวกับสิ่งที่เกิดขึ้นจริงๆ เช่น เธอมองหาตัวบ่งชี้ทิศทางความสมบูรณ์ของแร่ตามกาลเวลา (การวัดความสมบูรณ์ของแร่มีหน่วยเป็นกรัมต่อตัน โดยปกติแล้วจะอยู่ที่ 1-2 กรัม หรือเทียบแล้วเป็นส่วนเล็กๆ ต่อล้านส่วนเลยทีเดียว) บางครั้งหากการสำรวจพบแนวตะเข็บที่ดีกว่าก็อาจจะมีค่าความสมบูรณ์เพิ่มขึ้น ซึ่งเพียงพอที่จะเอาชนะภาระจากต้นทุนแรงงานที่สูงขึ้นและการฟื้นฟูสภาพแวดล้อม สิ่งแวดล้อมมีความไม่แน่นอนสูงมาก แร่ส่วนใหญ่จะแปรรูปด้วยการเทไซยาไนด์ราดลงไป
อย่างไรก็ตามความเสี่ยงสูงสุดกลับเป็นสิ่งที่ไม่สามารถประเมินได้ด้วยวิธีทางวิศวกรรม นั่นคือ การเมือง Casanova เองก็เข้าใจดี รัฐบาลเวเนซุเอลาหันมาจับตามองธุรกิจน้ำมัน ส่งผลให้บริษัทหลายแห่งต้องย้ายหนี นับตั้งแต่เธอเริ่มทำงานบนเรือลำนั้นเวเนซุเอลามีปริมาณการผลิตน้ำมันลดลงถึง 2 ใน 3
Barrick Gold คือ บริษัทผู้พัฒนาเหมืองแร่ในประเทศมาลีภายใต้สัญญาที่จะต้องแบ่งส่วนให้รัฐ แต่หลังจาก Barrick ลงทุนไป 1 หมื่นล้านเหรียญ รัฐบาลมาลีตัดสินใจขอเพิ่มส่วนแบ่ง ถึงกับจับขังผู้บริหารเหมืองบางคนเพื่อแสดงเจตนารมณ์อย่างชัดเจน พอร์ตของ Casanova มีการลงทุนใน Barrick เพียงสัดส่วนเล็กๆ เธอเลือกที่จะลงทุนใน Alamos Gold (บริษัทที่มีขนาดเล็กกว่ามากและมีสินทรัพย์ส่วนใหญ่อยู่ในแคนาดา) มากกว่าถึง 4 เท่า
ใช่ว่าทวีปของเราจะรอดจากการเวนคืนได้ตลอดไป รัฐบาลสหรัฐฯ เพิ่งจะยกเลิกใบอนุญาตขยายท่อส่งน้ำมัน Keystone หลังจากที่เจ้าของเพิ่งจะลงทุนไป 2.2 พันล้านเหรียญไม่ใช่หรือ หากหน่วยงานของรัฐหรือรัฐบาลกลางอยากจะเปลี่ยนกฎหลังจากที่ขนทองออกมาจากเหมืองแล้ว (มาเก็บภาษีจากกำไรลาภลอยกันดีกว่า!) อะไรจะหยุดพวกเขาได้ หุ้นมีความเสี่ยง ทองคำก็มีความเสี่ยง และหุ้นทองคำกลับยิ่งเสี่ยงมากเป็นพิเศษ แต่การนั่งเฝ้าเงินสดเฉยๆ ก็ใช่ว่าจะไร้ความเสี่ยง คุณคิดว่าราคาไข่ไก่จะเป็นอย่างไรต่อไป ถ้าคุณกังวลก็หาเครื่องมือป้องกันความเสี่ยงไว้เสีย
เรื่อง: William Baldwin เรียบเรียง: รัน-รัน
ภาพ: Aleksandr Karnyukhin
เรื่องราวอื่นๆ ที่น่าสนใจ : KUOK MENG WEI กับการขยาย 'K2 Strategic' ให้เติบใหญ่
