หลังจากโดนขับออกจาก Facebook เนื่องจากเป็นบุคคลผู้ใฝ่สงครามซึ่งสนับสนุนอดีตประธานาธิบดี Trump ชายซึ่งเคยเป็นเด็กอัจฉริยะด้าน VR ผู้นี้กำลังพ้นจากข้อกล่าวหาดังกล่าว Anduril ธุรกิจสตาร์ทอัพด้านกลาโหมมูลค่า 8 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ของเขากำลังติดอาวุธให้กับยูเครน และสร้างยุทโธปกรณ์แห่งอนาคต ก่อนที่กระทรวงกลาโหมสหรัฐจะรู้ว่าตนต้องมีอาวุธพวกนี้เสียอีก

ณ วันหนึ่งในฤดูใบไม้ผลิอันมืดครึ้มที่อุณหภูมิวัดได้ 60 องศาฟาเรนไฮต์ที่ศูนย์ทดสอบของ Anduril Industries ท่ามกลางเทือกเขาอันแสนแห้งแล้งใน Southern California ถึงแม้ว่าสภาพอากาศจะหนาวเย็นสำหรับผู้คนทั่วไป หากแต่เป็นสภาพที่เหมาะเจาะ กับการเฝ้าระวังรักษาความปลอดภัย เนื่องจาก “การมองเห็น” ชัดเจนดี

Palmer Luckey เศรษฐีพันล้านผู้ร่วมก่อตั้ง Anduril อธิบาย โดยเขาทำเงินก้อนโตก้อนแรกจากการขายธุรกิจสตาร์ทอัพด้านเทคโนโลยีความเป็นจริงเสมือนอย่าง Oculus VR ให้กับ Facebook ไปในราคา 2 พันล้านเหรียญเมื่อปี 2014 ทั้งนี้อากาศเย็นทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนที่มีสาเหตุจากความร้อนน้อยลง ซึ่งหมายความว่าหอคอยรักษาการณ์ของ Anduril จะตรวจพบผู้ลักลอบเข้าเมืองโดยผิดกฎหมายตามแนวชายแดนสหรัฐฯ-เม็กซิโกได้ง่ายขึ้น

บุคคลผู้มากความสามารถด้านเทคโนโลยีจากการเรียนรู้ด้วยตัวเองจะมีอายุครบ 30 ปีในเดือนกันยายน และเปลี่ยนผ่านจากเด็กยอดอัจฉริยะมาเป็น “ชายยอดอัจฉริยะ” (ตัวเขาเองพูดติดตลก) รายนี้บอกบทวิศวกรในการสาธิตผลิตภัณฑ์ให้กับบรรดานักลงทุนซึ่งจะทุ่มเงินอีก 1 พันล้านเหรียญจากเงินลงทุนรวมทั้งสิ้น 1.8 พันล้านเหรียญที่ Anduril ได้มาจากการระดมทุนนับตั้งแต่ปี 2017 เป็นต้นมา (Luckey ถือครองหุ้นอย่างน้อย 11% ของบริษัท ซึ่งเมื่อนำมารวมกับเงินก้อนโตที่ได้จาก Facebook แล้วทำให้ทรัพย์สินสุทธิปัจจุบันของเขามีมูลค่าราว 1.4 พันล้านเหรียญ โดยมูลค่าดังกล่าวจะเพิ่มขึ้นอีกหลังจากการระดมทุนรอบล่าสุดเสร็จสิ้นลงในเดือนมิถุนายน ซึ่งคาดว่าจะทำให้มูลค่าตามประมาณการของ Anduril เพิ่มขึ้น 70% เป็น 8 พันล้านเหรียญ)

เซนเซอร์อินฟราเรดที่ติดตั้งบนพื้นดินตรวจพบรถกระบะบนถนนสายหนึ่งในพื้นที่ของศูนย์ทดสอบ สั่งการให้กล้องบนเสาจับโฟกัสที่รถคันดังกล่าว โปรแกรม AI ที่มีชื่อว่า Lattice ซึ่งถือเป็นเทคโนโลยีหลักของ Anduril พุ่งความสนใจไปที่รถคันนั้นและชี้ชัดว่าเป็นยานพาหนะ เมื่อรถกระบะคันนั้นลับสายตาไปหลังเนินเขา เฮลิคอปเตอร์โดรนสอดแนมสีดำที่มีชื่อว่า Ghost พุ่งตัวออกจากฐานเพื่อจับตารถคันดังกล่าวไว้ไม่ให้คลาดสายตา

บนหน้าจอจะเห็นรถกระบะคันนั้นหยุด ชายคนหนึ่งลงจากรถและเริ่มบังคับโดรนให้บินขึ้น เซนเซอร์คลื่นความถี่วิทยุจับสัญญาณจากโดรนลำดังกล่าวได้และประมวลผลว่าเป็นโดรนรุ่น DJI P4 ซึ่งผลิตในประเทศจีน โปรแกรม Lattice ระบุในทันทีทันใดว่าชายคนนั้นและโดรนลำดังกล่าวเป็นบุคคลและวัตถุ “ต้องสงสัย” เพื่อกำจัดโดรนต้องสงสัย โดรนไร้คนขับรุ่น 4 ใบพัดลำใหญ่ที่มีชื่อว่า Anvil ก็พุ่งตัวด้วยความเร็วสุดพลังออกจากกล่องโลหะที่เปิดออก โดรน Anvil มีหน้าที่เพียงอย่างเดียวก็คือ พุ่งชนโดรนผู้บุกรุกและซัดให้ร่วงจากท้องฟ้า

นี่เป็นวิธีการอันโหดเหี้ยมและตรงไปตรงมาเฉกเช่นเดียวกับตัวตนใหม่ของ Luckey เมื่อ 8 ปีก่อนเรื่องราวของเขาได้รับการนำเสนออย่างน่าชื่นชมผ่านสื่อจำนวนมาก (รวมถึงบทความหนึ่งซึ่งเป็นเรื่องเด่นประจำฉบับของนิตยสาร Forbes ด้วย) ในฐานะเด็กวัยรุ่นอัจฉริยะผู้บุกเบิกเทคโนโลยีความเป็นจริงเสมือนซึ่งมีบุคลิกน่าเอ็นดูคล้ายกับลูกสุนัข หากแต่ 3 ปีหลังจากที่ Luckey ขายบริษัทให้กับ Mark Zuckerberg เขาก็ถูกไล่ออกโดย Facebook โดยมีสาเหตุมาจากกระแสความโกรธเคืองที่ตัวเขาให้การสนับสนุน Donald Trump ในการเลือกตั้งประธานาธิบดีในปี 2016

*Palmer Luckey และผู้ร่วมก่อตั้ง Anduril*

การหันมาปลุกปั้นธุรกิจสตาร์ทอัพด้านกลาโหมอย่างทันที โดยร่วมมือกับกองทุน Founders Fund ของเศรษฐีพันล้านผู้ยึดมั่นในลัทธิเสรีนิยมอย่าง Peter Thiel และคณะผู้บริหารจากผู้ผลิตซอฟต์แวร์สอดแนมที่สร้างความตื่นตระหนกอย่าง Palantir ได้ตอบโจทย์การลาจาก Silicon Valley (ซึ่งเป็นกลุ่มคนหัวเอียงซ้าย) ทางอารมณ์ความรู้สึกโดยสมบูรณ์ ตัว Luckey เองก็โบกมือลาจาก Silicon Valley ด้วย สำนักงานใหญ่ของ Anduril ตั้งอยู่ใน Irvine ซึ่งอยู่ใกล้กับฐานทัพใน San Diego มากกว่าศูนย์กลางของเมตาเวิร์สใน Menlo Park

หลังจากที่เพื่อนฝูงหลายคนเลิกคบหากับเขา โดยวิพากษ์วิจารณ์ว่าเขาเป็นพวกกระหายสงคราม Luckey ก็พ้นข้อกล่าวหาดังกล่าวแทบจะในทันทีหลังจากที่รัสเซียเข้ารุกรานยูเครนซึ่งให้ Anduril วางระบบต่างๆ ในประเทศ (Luckey ไม่ได้บอกรายละเอียดชัดเจนว่าคืออะไร) หลายคนออกมาขอโทษเขา ทุกวันนี้พวกเขาตระหนักแล้วว่า “เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งยวดที่สหรัฐฯ จะต้องมีอาวุธยุทโธปกรณ์ที่ดีกว่านี้” Luckey กล่าว

- กลยุทธ์ติดอาวุธของ Palmer Luckey -

วิธีการที่ Luckey ลงมือรังสรรค์สารพัดอาวุธต่างๆ เป็นกุญแจไขไปสู่ความเข้าใจว่าบริษัทของเขาสร้างความแตกต่างจากคู่แข่งได้อย่างไร... Anduril ซึ่งมีรายได้ราว 150 ล้านเหรียญในปีที่ผ่านมาได้พัฒนาเทคโนโลยีของบริษัทด้วยเงินทุนของตนเอง ถือเป็นการวางเงินเดิมพันก้อนใหญ่ซึ่งแตกต่างจากวิธีดำเนินงานโดยทั่วไปของบรรดาผู้รับเหมางานของกองทัพ แทนที่จะรอให้กระทรวงกลาโหมสหรัฐออกข้อกำหนดด้านเทคโนโลยีที่ต้องการและเชื้อเชิญผู้ที่สนใจจะพัฒนาอุปกรณ์ต้นแบบเข้าร่วมการประมูลซึ่งเป็นกระบวนการที่กินเวลานานหลายปี Anduril ทำงานไปก่อนล่วงหน้าและรังสรรค์อาวุธยุทโธปกรณ์และระบบเฝ้าระวังความปลอดภัยซึ่งบริษัทเชื่อว่าจะเป็นที่ต้องการของภาครัฐถ้าหากว่าผลิตภัณฑ์นั้นใช้งานได้ดี

เมื่อจับคู่อดีตและปัจจุบันของ Luckey เข้าด้วยกัน ยังมีเครื่องมือจำลองภาพอันซับซ้อนซึ่งผนวกรวม Lattice เข้ากับเครื่องเล่นวิดีโอเกมจากสตูดิโอซึ่ง Anduril ซื้อกิจการมาในปี 2019 อย่าง Carbon Games อุปกรณ์ดังกล่าวเตรียมไว้ให้กระทรวงกลาโหมฉายภาพสถานการณ์ “สมมติ” เกี่ยวกับความขัดแย้งในรูปแบบต่างๆ นับพันๆ ภาพอย่างรวดเร็ว โดยสามารถดูผ่านแว่น VR หรือบนจอภาพปกติก็ได้ และอุปกรณ์นี้ยังช่วย Anduril ในการตัดสินใจว่าจะผลิตฮาร์ดแวร์ใดต่อไป

Luckey มั่นใจมากว่าเทคโนโลยีของเขาเหนือกว่าของยักษ์ใหญ่ในธุรกิจกลาโหมรายอื่นๆ หากแต่เขาไม่พร้อมยอมเสี่ยง จากการเปิดเผยของรัฐบาลกลางมีล็อบบี้ยิสต์ 39 รายวิ่งเต้นกับรัฐบาลสหรัฐฯ เพื่อสนับสนุน Anduril ในปี 2021 บริษัทว่าจ้างทีมงานอันแข็งแกร่งซึ่งประกอบด้วยผู้คร่ำหวอดในรัฐบาลกลางและกระทรวงกลาโหมนับตั้งแต่เริ่มต้น ซึ่งนำทีมโดย Christian Brose อดีตประธานคณะกรรมาธิการฝ่ายการทหารวุฒิสภา Luckey อยู่ใน Washington เป็นเวลานานสองนาน “ผู้คนอยากจะเชื่อว่าถ้าคุณสร้างสิ่งที่ดีที่สุดคุณก็จะเป็นผู้ชนะ หากแต่ในโลกแห่งความเป็นจริงมันไม่ได้เป็นเช่นนั้นเสมอไป” Luckey กล่าว

- พัฒนาการของ Palmer Luckey -

Luckey ซึ่งเรียนหนังสือกับแม่ที่บ้านใน Long Beach รัฐ California เรียนรู้วิชาวิศวกรรมบทเรียนแรกด้วยการซ่อมแซมและปรับแต่งเครื่องรถยนต์กับผู้เป็นพ่อ และพัฒนาฝีมือจนสามารถสร้างสรรค์สิ่งประดิษฐ์ต่างๆ อย่างเลเซอร์พลังงานสูง และปืนคอยล์ซึ่งสามารถยิงกระสุนความเร็วสูงโดยใช้แม่เหล็กไฟฟ้า สมัยเป็นวัยรุ่นช่วงกลางเขาอัปเกรดเครื่องเล่นเกมเก่าด้วยวงจรอิเล็กทรอนิกส์ขนาดจิ๋วเพื่อเปลี่ยนให้เป็นเครื่องเล่นเกมแบบพกพา จากเกมนำไปสู่เทคโนโลยีความเป็นจริงเสมือน

Luckey เริ่มต้นสะสมแว่น VR เก่าเทอะทะ (เทคโนโลยีพื้นฐานสำคัญในช่วงทศวรรษ 1960) และลงมือซ่อมแว่นพวกนั้น การค้นพบครั้งยิ่งใหญ่ของเขาก็คือ การได้รู้ว่าเขาสามารถแทนที่เลนส์อันหนาหนักและมีราคาแพงด้วยเลนส์ที่เบาและราคาถูกกว่าถ้าหากเขานำซอฟต์แวร์เพื่อปรับแต่งภาพมาใช้ร่วมด้วย นั่นถือเป็นจุดกำเนิดของ Oculus Rift แว่น VR ที่ Luckey ประดิษฐ์ขึ้นเมื่อมีอายุเพียง 16 ปี และทำให้ Mark Zuckerberg หันมาสนใจในตัวเขา

ในช่วงที่ Luckey ร่วมงานกับ Facebook เขาประดิษฐ์สิ่งที่สุดโต่งไปกว่านั้นอีก อย่างการสร้างเครื่องยนต์ไอพ่นในสระว่ายน้ำของตนเอง พยายามประดิษฐ์รองเท้าบู๊ตที่มีแรงขับเคลื่อนแบบจรวด (แต่ไม่สำเร็จ) และเริ่มพูดคุยกับ Trae Stephens หุ้นส่วนของ Founders Fund ถึงแนวคิดเกี่ยวกับธุรกิจสตาร์ทอัพด้านกลาโหม

จุดอ่อนที่ใหญ่ที่สุดของกระทรวงกลาโหมก็คือ ซอฟต์แวร์ นายทหารระดับสูงต่างมองว่าซอฟต์แวร์เป็นเพียงแค่ส่วนเสริมในระบบอาวุธยุทโธปกรณ์ขนาดใหญ่เท่านั้น อย่างไรก็ตาม Luckey ไม่สนใจที่จะลงมือทำอะไรแบบนั้นด้วยตัวเอง จนกระทั่ง Facebook ทิ้งทุ่นเขา

ในปี 2017 บริษัทที่เปิดตัวใหม่อย่าง Anduril โน้มน้าวให้หน่วยงานอย่าง Customs & Border Patrol ทดลองสิ่งประดิษฐ์ที่ยังอยู่ในขั้นตอนการพัฒนาของบริษัทอย่างป้อมปราการพร้อมเซนเซอร์ระบบอัตโนมัติสำหรับตรวจจับบุคคลและยานพาหนะที่ลักลอบข้ามพรมแดนอย่างผิดกฎหมาย

ในปี 2020 หน่วยงานนี้จรดปากกาเซ็นสัญญามูลค่า 250 ล้านเหรียญกับ Anduril ในเดือนกุมภาพันธ์ CBP ก็มีป้อมปราการถึง 176 แห่งตามแนวชายแดนด้านที่ติดกับเม็กซิโก

ในเดือนมกราคม Anduril มีสิ่งยืนยันความสำเร็จครั้งใหญ่ (แต่ไม่ใช่ใหญ่ที่สุด) นั่นก็คือการคว้าสัญญาการดูแลกองกำลังป้องกันตนเองด้วยโดรนของ U.S. Special Operations Command ซึ่งอาจมีมูลค่าเกือบ 1 พันล้านเหรียญเป็นระยะเวลา 10 ปี โอกาสครั้งใหญ่กว่านั้นจะมาถึงในไม่ช้า รัฐบาลกลางสหรัฐฯ กระตือรือร้นที่จะผนวกรวมระบบเฝ้าระวังความปลอดภัยและอาวุธยุทโธปกรณ์ทั้งหมดของประเทศให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน เพื่อสร้างภาพรวมของสนามรบทั้งหมดและสามารถสั่งการได้ในระยะไกล รวมถึงป้องกันการเจาะเข้าระบบและความขัดข้องใดๆ ด้วยในเวลาเดียวกัน

โครงการดังกล่าวมีชื่อว่า Joint All-Domain Command and Control หรือ JADC2 โดย Anduril และบริษัทอื่นๆ ซึ่งรวมถึง Palantir และ C3 AI ใน Redwood City, California ต่างแย่งชิงงบประมาณก้อนนี้ ซึ่งคาดว่าอาจจะสูงถึงหลายหมื่นล้านเหรียญ

อย่างไรก็ตามนอกจากสัญญากับภาครัฐ ทุกวันนี้ Anduril มีงบประมาณก้อนโตสำหรับต่อสู้ในสงครามธุรกิจซึ่งได้มาจากกองทุน VC หลายต่อหลายกองทุน Luckey กล่าวว่า กระทรวงกลาโหมสหรัฐไม่จำเป็นต้องกังวลใจในตัวเขา แต่ควรกังวลว่าจะค้นพบคนอย่าง Palmer Luckey คนต่อไปได้อย่างไรมากกว่า “พวกเขาต้องวิตกว่าจะปลุกปั้นคนแบบที่ตัวผมเป็นเมื่อผมอายุ 19 ปีซึ่งเต็มไปด้วยความรู้ทางเทคโนโลยีและแนวคิดอันบรรเจิดให้เป็นคู่ค้าที่ประสบความสำเร็จได้อย่างไร เพราะว่าทุกวันนี้ผมยังมองไม่เห็นหนทางที่สิ่งนั้นจะเกิดขึ้นได้เลย”

เรื่อง: Jeremy Bogaisky เรียบเรียง: ริศา ภาพ: Tim Tadder

อ่านเพิ่มเติม:

>> จิรนันท์ สกุลตั้งไพศาล ปั้นหมู่บ้านท่องเที่ยวด้วย "ทุนทางสังคม"

>> Perth Tolle กับการลงทุนแบบไม่เอาเผด็จการ

คลิกอ่านฉบับเต็มและบทความทางด้านธุรกิจได้ที่นิตยสาร Forbes Thailand ฉบับเดือนตุลาคม 2565 ในรูปแบบ e-magazine